Büyüme Hormonu (GH) Rehberi

Büyüme hormonu (GH), vücudumuzun gelişim ve metabolizma süreçlerinde kritik rol oynayan bir hormondur. Hipofiz bezinden salgılanan GH, kas gelişiminden kemik büyümesine, yağ metabolizmasından enerji üretimine kadar birçok hayati fonksiyonu düzenler. Sadece çocukluk ve ergenlik dönemlerinde değil, yetişkinlikte de GH’nin kas kütlesi artırma, yağ oranını düşürme ve genel sağlığı koruma gibi önemli etkileri vardır.

Bu rehber, alanında uzman Dr. Can Çiftçi tarafından hazırlanmış olup, büyüme hormonunun işleyişi, vücuttaki rolü ve optimal sağlık için nasıl desteklenebileceği konularını derinlemesine ele almaktadır. Dr. Çiftçi’nin bilimsel birikimiyle kaleme aldığı bu rehber, GH hakkında doğru bilgiye ulaşmak isteyenler için güvenilir bir kaynak sunuyor.

Büyüme hormonu hakkında rehber niteliğinde bir yazı. Sporcular, genç kalmak, sağlıklı zayıflamak ve daha büyük bir vücuda sahip olmak isteyenler için sağlıklı yaşamın olmazsa olmazı.

Büyüme Hormonu Nedir?

Peptid türevi bir hormon olan ve hücre çoğalması, büyümesi ve yenilenmesi gibi görevleri yerine getiren büyüme hormonu aynı zamanda growth hormon, HGH, somatotropin olarak da bilinir.

Büyüme Hormonu Nasıl Salınır ?

Büyüme hormonu, stres anında vücudun bir yanıt olarak salgıladığı; normal olarak gün içinde düzeyi artıp azalan  bir hormondur. Ön hipofizin somatotropik (asidofilik) hücrelerinde 191 aminoasitlik tek bir zincir şeklinde üretilmektedir.

Büyüme hormonu (GH) sentez ve salınımı, hipotalamustan salgılanan  Growth Hormone Relasing Hormone (GHRH) tarafından kontrol altında tutulmaktadır. Büyüme hormonu (GH) salınımı GHRH yanında birçok etkenle değişir.

Büyüme Hormonu (GH) Neden Önemli ?

Birçok vücut hücresi üzerinde önemli etkileri olan büyüme hormonu ayrıca aşağıdaki olayların meydana gelmesinden sorumludur.

• Çocuklarda kemik gelişimi ve mineralizasyonu sağlar.
• Protein sentezini arttırır.
• Yağ yakımını hızlandırır. (Yağ yakımı ile ilgili birçok mekanizma mevcut. Bunlardan biri tiroid hormonlarından etkinliği düşük olan T4’ü daha etkin olan T3’e çevirmesi.)
• Bağışıklık sistemini uyarır.
• Kasların büyümesini sağlar.

İncelediğimiz etkiler daha genç ve fit bir vücut için gerekli olmak ile beraber sağlıklı yaşamın da olmazsa olmazlarından. Büyüme hormonunun bizim için ne kadar önemli olduğunu kavradığımıza göre artık büyüme hormonu yapımını etkileyen faktörleri incelemeye başlayabiliriz.

Büyüme Hormonu Salınımını Etkileyen Faktörler

Büyüme hormonu salınımı birçok faktöre bağlı olarak artar ve azalır. Bu faktörleri

• Uyku,
• Kan şekeri,
• Kanda bulunan aminoasitler,
• Stres,
• Egzersiz,
• Diğer hormonlar ve Tiroid hormonları, olarak sıralanabilir.

Uyku

Uyku büyüme hormonunu artırmanın en basit yollarından bir tanesi. Büyüme hormonunun salınımı uykunun 3 ve 4.(non-rem) evrelerinde artar. Uykunun bu fazına derin uyku denir. Bu sebeple ne zaman uyuduğunuz önemlidir.

Uyku sırasında büyüme hormonunun en fazla salındığı saatler 12:00-13.00 ve 22:00-2.00’dir. Ayrıca buraya bir ünlem koyalım 2. madde olan kan şekerini okurken buraya dönmenizi istiyorum. Sonuç olarak gece erken uyumak ve öğlen şekerlemesi yapmak güzellik ve sağlığı korumak için kilit bir rol teşkil etmekte.

Kan Şekeri

Büyüme hormonunun en büyük düşmanının şeker olduğu söylersek yanılmış olmayız. Basit şekerler kan şekerini hızlı bir şekilde yükseltir. Bu yükselme bir anda büyüme hormonunu üretimini 20 kata kadar azaltır.

Kan şekeriniz düşük seviyelerde tutarak büyüme hormonunuzdaki gereksiz düşmeleri engelleyebilirsiniz. Öğle saatlerinde kan şekeri düşüklüğü büyüme hormonunun salınımını uyarır.

Kanda Bulunan Aminoasitler

Kandaki aminoasit seviyesi arttıkça büyüme hormonu salınımı da artar. Arjinin’in büyüme hormonu düzeylerini arttırdığına dair bir kanı var.

Testosteon Östrojen ve TSH

Testosteron ve östrojen ve Tiroid hormonu büyüme hormonu salınımını (GH) artıran hormonlardır. Bu konuda en büyük pay tiroid hormonlarında. Birçok ülkede iyot eksikliği endemik guatr (tiroid hormonu eksikliği ile seyreden bir hastalık) sebebidir. Türkiye’de bu ülkeler arasında yer almaktadır.

Gerek beslenme gerekse doğal ortam şartları sizi iyot eksikliğine iter. Vücutta iyot eksikliği bulunuyor ise bir süre sonra vücudumuz tiroid hormonunu üretemez . Uzun süre tuz kısıtlaması yapan sporcular ve iyotsuz kaya tuzunu tercih edenler için bu durum oldukça önemlidir.

Bilinçsiz olarak tuz kısıtlamasına gitmek aslında tuz kısıtlamasından alacağımız etkiyi negatife çevirir.

Tiroid hormonları metabolizma hızını arttırır. Sıvı tutmasını engellemek için yapılan tuz kısıtlaması sonucunda azalan metabolizma hızı yağlanmaya sebep olabilir. Aynı zamanda azalan tiroid hormonları büyüme hormonlarını da azaltarak kasların onarılmasını, vücudun yenilenmesini sekteye uğratır.

Kaya tuzu kullanan ailelerin ve tuz kısıtlaması yapanların belli aralıklar ile tiroid hormonu (T3 ve T4) düzeylerini kontrol ettirmeleri gereklidir.

Stres

Stres esnasında salgılanan kortizol büyüme hormonu düzeyini düşürür. Bu sebeple yoğun egzersiz ve aşırı kalori kısıtlaması büyüme hormonu düzeylerini yüksek tutmak isteyen bireyler için uzun vadede sakıncalı olabilir.

Büyüme hormonlarını arttırmak için

• Büyüme hormonunun pik yaptığı 22.00 ve 13.00 saatlerinde uykuda olmaya çalışın.
• Kan şekerinizi hızlı yükselten basit şekerlerden (egzersiz sonrası hariç) sakının.
• Protein alımınıza dikkat edin ve sürekli beslenmeye çalışın.
• Testosteron , östrojen ve Tiroid hormon düzeylerinizi takip edin. Tuz alımınızı aşırı derecede ve uzun süre kısıtlamayın.
• Stres yönetimi , beslenme ve overtraninig konusunda eğitim alın.

Büyüme Hormonu (GH) Arttıran 9 Besin

Büyüme hormonu düzeylerini arttırmak için kullanabileceğiniz önemli besinler.. Daha fazla büyüme hormonu için bu yazıyı mutlaka okuyun.

Daha yüksek büyüme hormonu düzeyi bütün sporcuların hayali.

Peki doğal yollardan yediklerinizi değiştirerek büyüme hormonu düzeyini arttırmak mümkün mü?

Bu yazıda büyüme hormonu düzeyinizi arttıracak 9 besin önerisinde bulunacağız. Daha yüksek büyüme hormonu düzeyi ise size

• Daha güçlü ve büyük kaslar
• Daha genç bir vücut
• Daha yağsız bir beden

Büyüme Hormonunu Arttıran Besinler

Bakla

Doğal bir L-dopa kaynağı olan bakla büyüme hormonu (GH) arttırmakta oldukça yetenekli.

Büyüme hormonu konusundaki yeteneği testosteron üzerinde de devam ettiren baklayı diyetinizden asla çıkarmayın.

Testosteron arttıran diğer besinleri merak ediyorsanız testosteron arttıran besinleradlı yazımı okuyabilirsiniz.

• Bakla’nın Sağlığa Faydaları, Kullanımı ve Zararları

Hindistan Cevizi Yağı

Hindistan cevizi sizin için oldukça besleyici ve sağlıklı bir tercih. Hindistan cevizi yağı ise birçok özelliği ile size daha sağlıklı bir yaşam vaat etmeye devam ediyor.

1978 yılında yapılan bir araştırma ise hindistan cevizi yağı tüketiminden 30 ile 90 dakika sonra büyüme hormonunda meydana gelen artışı göstermiş.

Mineral ve vitaminden zengin bu yağı tüketmeyi unutmayın!

• Hindistan Cevizi Yağı Faydaları Nelerdir? Orta Zincirli Yağ Asitlerinin Önemi

Ananas

Klinik endokrinoloji dergisinin (Journal of Clinical Endocrinology) yayınladığı bir araştırma uyku öncesi tüketilen ananasın büyüme hormonu düzeyinin arttırılmasına yardım ettiğini göstermiş.

Büyüme hormonu (GH) düzeyini arttırmak isteyenler için lezzetli bir tercih!

Kuru meyveler

İçeriğinde bulunan L-arginine aminoasidi ile büyüme hormonu üretimini ve salınımını tetikleyen kuru meyveler büyüme hormonunu etkin bir şekilde arttırmanızı sağlayabilir.

L-arginine bakımından zengin diğer besinler ise;

• Soya,
• Susam, ayçiçeği,
• Esmer pirinç, yulaf ezmesi,
• Fermante ve probiyotik besinler (özellikle yoğurt) olarak sıralanabilir.

Kırmızı Pancar

Hormonal sisteminizi birçok farklı mekanizma ile olumlu yönde etkileyen kırmızı pancarın tek etkisi testosteron düzeyinizi arttırmak değil.

Nitrik oksit düzeyini arttırarak antrenman performansınızı olumlu etkileyen kırmızı pancar ayrıca kanınızı daha alkali bir hale getirerek hormon üreten sistemlerin daha iyi çalışmasını sağlar.

Bu durum size daha fazla büyüme hormonu kazandırmak ile beraber daha sağlıklı bir beden sunar.

Salatalarınıza kırmızı pancar eklemeye ne dersiniz?

İşlenmemiş Çikolata

Triptofan ile tanışın. Triptofan beyinde bulunan büyüme hormonunun salgılandığı hipofiz bezini uyarır. Bu uyarı daha fazla büyüme hormonu salgılanması ile sonuçlanır.

İşlenmemiş çikolata ise triptofan açısından bilinen en zengin besinlerden bir tanesi.

Dikkat etmeniz gereken en önemli nokta ise çikolatayı gerçekten işlenmemiş olarak almak. Çünkü uygulanan ısıl işlem ihtiyacınız olan bütün aminoasitlerin bozulmasına ve kullanılmaz hale gelmesine sebep olur.

Karpuz

Karpuz yoğun olarak L-citrulline adı verilen bir aminoasit içerir. Bu aminoasit ise vücutta L-arginine aminoasidine rahatça dönüşebilir.

Büyüme hormonunu arttırmak için lezzetli bir tercih, değil mi?

Goji Meyvesi

Ülke olarak yeni yeni tanıdığımız goji meyvesi 22 mineral, birçok vitamin ve yağ asidi içeriyor. İçerdiği bu besin maddeleri büyüme hormonu sentezi için harika bir kaynak oluşturmakta.

Goji meyvesi “sesquiterpenoids” adı verilen büyüme hormonu üretimini arttıran bir madde içerir. Ayrıca goji L-glutamine ve L-arginine bakımından oldukça zengin bir kaynak.

Ahududu

Melatonin düzeyinizi arttırmanıza yardımcı olan bu değerli besinin araştırmalar ile büyüme hormonunu %157 oranında arttırdığı görülmüş.

Melatonin düzeyinizi arttırmanıza yardım edecek diğer besinler;

• Muz
• Arpa
• Pirinç
• Domates
• Portakal, olarak sıralayabiliriz.

Ayrıca daha iyi bir uyku için kullanabileceğiniz bu besinleri tüketmeyi unutmayın.

Dr. Can Çiftçi Kimdir ?

Cerrahpaşa tıp fakültesi mezuniyetinden sonra klinikte obezite ve inflamatuar hastalıklara ilgi duymaya başlamış ardından fizyolojisi doktorası ile beraber fonksiyonel tıp alanında çalışmaya başlamıştır.

Ketofasting adlı kitabın yazarı olan Dr. Can Çiftçi ağırlıklı olarak özel beslenme protokolleri, aralıklı oruç, düşük/çok düşük karbonhidratlı diyetler, kene kaynaklı hastalıklar, endokrin ve yaşlanma fizyolojisi alanında çalışmaktadır.

Dr. Can Çiftçi ayrıca iç hastalıkları ihtisas eğitiminine devam etmenin yanında World Society of Anti Aging Medicine, World Obesity, International Lyme and Associated Diseases Society, A4M gibi gibi birçok kuruluşta aktif görev ve üyeliğini sürdürmektedir.