Safra Kesesi Taşı Neden Olur? Safra Taşı Belirtileri ve Bitkisel Tedaviler

Safra kesesi taşı, karaciğer tarafından üretilen safranın depolanmasından sorumlu bir kesedir. Safra kesesi taşı toplumumuzda sık görülen ve göründüğü kadar masum olmayan, oldukça ağrı verici bir rahatsızlıktır.

Sindirim sırasında, safra kanalı ile mideye (duodenum) safra aktarılır. Safra kesesininde oluşan taşlar kalsiyum kristalleridir, bu taşların oluşumuna bilirübin fazlalığı veya kolesterol neden olabilir. Safra taşları, safra kesesi, safra kanalı veya safra yollarının herhangi bir yerinde oluşabilir.

Safra taşları çok küçük ya da çok büyük olabilir. Kişilerde oluşmuş safra kesesi taşlarının tedavisi için ilk olarak taşın niteliğine ve durumuna bakılır. Doktor kontrolünün devamın da taşların durumu, organın fonksiyonu ve çevresinde bulunan diğer organların etkilenip etkilenmediği göz önünde tutulur.

Tedavi için doktorun önerdiği yolda ilerlerken iyileşme sürecini hızlandırmak adına bitkisel tedaviler de tercih edilebilir. Safra kesesinde oluşan taşlar, kişi de problemler yaratır ve safrayı bağırsak ile buluşturan tüpü tıkar. Bu türden tıkanmaların gerçekleşmesi sonucunda kişilerde çeşitli ağrılar oluşur ve şiddeti de her geçen gün artmaya devam eder.

Bu rahatsızlığın herkes de görülme ihtimali vardır. Ancak risk faktörü olan kişiler genellikle hamileler, 60 yaş üzeri kişiler, şeker hastalığı olanlar ve obez sınırına gelen kişilerdir.

• Safra Kesesi Kanseri Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Nasıl Teşhis Edilir?
• Safra Kesesi Kanseri Nedir? Belirtileri ve Nedenleri Nelerdir?

Safra Kesesi Taşı 2 Türdür

Kolesterol türü

Bu taşların yapısında 70 veya % 80 kolesterol içerir. Bu taşlar genellikle yeşil, sarı veya daha az sıklıkla beyaz renktedir

Pigment taşları

Daha küçük ve daha koyu renktedirler. Bu taşların yapısında % 20’sinden az kolesterol içeriği mevcuttur. Bu taşlar ağırlıklı olarak kalsiyum tuzları ve bilirubin içermektedir.

Safra Kesesi Taşı Belirtileri

Bir safra kesesi taşı oluşumu veya varlığı hiç bir belirti göstermeyebilir.

Ya da mevcut pozisyonundan salgıyla birlikte safra kanallarına taşınır bu taşınma esnasında geçici spazma (biliyer kolik) neden olabilir.

Safra Kesesi Hastalıkları Belirtileri

1. Karnın sağ üst bölgesinden başlayıp sırta kadar yayınlan ağrı
2. Hazımsızlık (Özellikle yağlı yemeklerden sonra mide bulantısı, kusma, şişkinlik, karın ağrısı ve gaz)
3. İshal veya kabızlık
4. Dışkıda renk değişimi
5. Cilt üzerinde beyaz, sarı lekeler
6. Göz aklarında sarı lekeler
7. Karın ağrısı
8. Gece yaşanan karın ağrıları
9. Yemeklerden sonra mide bulantısı
10. Omzun alt bölgesinde ağrı

Safra Kesesi Taşı Belirtileri

1. Karnın sağ ve orta bölümlerinde ağrı
2. Mide bulantısı ve kusma
3. Şişkinlik, hazımsızlık, mide ekşimesi ve yanması ve gaz gibi mide ve bağırsak ile ilgili sağlık sorunları
4. Üşüme ile beraber gelen titreme
5. Terleme
6. Karnın üst kısmında ve sırtın üst kısmında ağrı
7. Derin nefes aldığında ağrının artması
8. Ateş ve titreme
9. Sarılık, göz beyazının ve cildin sararması
10. İshal
11. Dışkınızın veya idrarınızın normalden daha koyu olması
12. İştahsızlık
13. Nabız yükselmesi
14. Kafa karışıklığı

Safra Kesesi Taşı Nasıl Tespit Edilir

Safra Kesesi Taşı aşağıdaki test ve tahliller gibi tıbbi yöntemler kullanılarak safra kesesi taşınız olup olmadığı tespit edilebilir.

• Kan testi
• Ultrason
• CAT Taraması
• Kolesistografi (Safra Kesesi Radyografisi)
• Endoskopik ultrason
• ERCP

Safra Kesesi İltihabı

Safra kesesi iltihabı kolesistit olarak da tanımlanmaktadır. Safra kesesi, karnın sağ tarafında ve karaciğerin hemen altında bulunan küçük, armut şeklinde bir organdır. Bu organın görevi, ince bağırsağa salınan safra isimli bir sindirim sıvısını tutmaktır.

Safra kesesi kanalının tıkanması genellikle safra kesesi iltihabına yol açmaktadır. Safra kesesi iltihabının diğer nedenleri arasında ise safra kanalı sorunları, tümörler, ciddi hastalıklar ve bazı enfeksiyonlar bulunmaktadır.

Safra Kesesi İltihabı Belirtileri

Safra kesesi iltihabı başlangıcı ve ilerleyişi belirtileri kişiden kişiye göre değişebilmektedir. Safra kesesi iltihabı nedeniyle belirtiler yaşanmaya başlanması safra kesesi atağı olarak da adlandırılmaktadır.

Kronik safra kesesi iltihabı yani kronik kolesistit durumunda ise zamanla devam eden ve tekrarlayan ataklar yaşanmaktadır

Safra Kesesi İltihabı Belirtileri

1. Şişkinlik ve gaz
2. İştahsızlık
3. Geğirme
4. Hazımsızlık
5. Kronik ishal
6. Mide yanması
7. Mide bulantısı ve baş dönmesi
8. Sırtta ve karın bölgesinde keskin bir ağrı
9. Ağız kokusu
10. Ateş
11. Ciltte ve gözlerde sararma
12. Kalp atışında nefes alışverişlerde hızlanma

Safra Kesesi İltihabı Nasıl Tespit Edilir

Kan testi, karın röntgeni, karın ultrasonu, Abdominal BT taraması ile safra kesesi iltihabı tespit edilebilir

Safra Kesesi Taşı Neden Olur?

Safra kesesi taşlarının oluşmasına yol açan birden çok faktör var. Safra yoğunluğunun artması, bazı kan hastalıkları, safra yolu tıkanıklıkları, kanda bazı maddelerin fazlalaşması en önemli faktörler.

Yaş ilerledikçe, kilo arttıkça, kolesterol seviyesi yükseldikçe taş oluşması riski artıyor. Kadınlarda (özellikle fazla kilolu, beyaz tenli, sarışın, çok doğum yapmış kadınlarda) risk yükseliyor. Aile hikâyesinin de önemli bir faktör olduğu biliniyor.

Sanılanın aksine yiyecek ve içeceklerin safra taşı oluşumuna doğrudan bir etkisi söz konusu değil ama safra kesenizde zaten taş varsa bazı yiyecekler (özellikle yumurta, yağlı yiyecekler, kabuklu bakliyat grubu besinler, alkol) safra taşının ağrı yapması ihtimalini yükseltiyor.

Safra Kesesi Taşı Neden olur

• Kolesterol Fazlalığı
• Obezite
• Hastalıklar
• Yetersiz Gıda
• Zehirler

Kolesterol Fazlalığı

Fazla miktarda besin vücudun herhangi bir yerinde depolanır, besin kolestrolü ise safra kesesinde birikir. Bu birikimin etkisi safra taşı oluşumuna neden olur.

Kolesterol Gerçeği ve Ketonlar! Nedirler? Önemi ve Faydaları Nelerdir?

Obezite

Safra taşları obez kişilerde daha sık ortaya çıkar.

Hastalıklar

Diyabet, safra yolları enfeksiyonları, anemi, karaciğer sorunları, pankreas hastalıkları, kalıtsal kan hücresi bozuklukları safra taşı oluşumundan sorumlu olabilirler.

Yetersiz Gıda

Yetersiz beslenmenin sonucu olan zengin yağ ve düşük lif safra taşı oluşumuna neden olur.

Zehirler

Benzer şekilde, büyük miktarlarda zehirli alkol veya tütün ürünleri safra taşı oluşumunu kolaylaştırabilir.

Safra Kesesi Taşı Tedavisi

Birçok taş hiç bir belirti olmadan kendiliğinden çözülebilir, çözünemeyen taşlar ise büyük acılara neden olur ve hastanın sağlığını tehlikeye atabilir.

Safra kesesi taşları bazı ilaçların etkisiyle de çözülebilir. Bazen safra taşlarının temizlenmesi gerekir bunlar kırma yoluyla küçük parçalara bölünerek gerçekleşir (ultrasonik şok dalgaları ile taş kırma). Bazı zor vakalarda ise, ameliyat gerekli olabilir. (Kolesistektomi)

Doğal tedavi ise bir dizi doğal kaynakların kullanımını gerektirir. Sürekli ve yeterli fitoterapi ile birlikte “doğru yaşam ve beslenme alışkanlıklarını düzeltmek” hastalığın ilerlemesini durdurabilir.

Safra Kesesi Taşı Bitkisel Tedavi

Safra kesesi taşlarının yol açtığı ağrı sorunu için aşağıdaki özelliklere sahip bitkileri kullanın:

• Antispazmodik (spazm çözücü) ve yatıştırıcı bitkiler.
• İdrar söktürücü bitkiler, kalsiyum taşlarını önlemek için idrar hacmini fazlalaştırmaya yarar.
• Enfeksiyonları önlemek için bakterisit(bakteri kıran) bitkiler.

Safra Kesesi Taşı tedavisinde bitkilerin dahili kullanımı

Maydanoz (Petroselinum crispum)

En şifalı bitkilerden biridir bu yüzden kum oluşumunu engellemek için çok faydalı olabilir. Maydanoz, kumun idrar yoluyla tortu ve kompakt şeklinde dışarı atılmasına olanak sağlar.

Tarif:

1 fincan su içerisine bir çay kaşığı kurutulmuş maydanoz kökü eklenir.Maydanozun üzerine kaynar su dökülüp 15 dakika bekletilir ve gün aşırı bir kaç fincan içilir.

(Eczanelerde bulabileceğiniz maydanoz ekstresi de kullanabilirsiniz.)

Isırgan otu (Urtica dioica)

Safra taşı oluşumunu önleyen şifalı bitkilerden biridir. Isırgan otu da, maydanoz gibi, taş oluşumunu önleyebilir veya küçük taşların vücuttan atılmasını kolaylaştırır.

Tarif: 

1 fincan kaynar su içerisine bir çay kaşığı kurutulmuş ısırgan otu eklenir, 15 dakika beklenir ve içilir.

Karahindiba (Taraxacum officinale):

Soğuk algınlığı belirtileri, bronşit, diyabet, ülser ve obezite tedavisinde kullanılan karahindiba safra taşı için bitkisel tedavi reçetelerinde de geleneksel olarak kullanılmaktadır.

Karahindiba ürik asitin vücuttan atılmasına yardımcı olur. İdrar söktürücü bir bitki olan karahindiba safra üretimini çoğaltarak safra kanallarının açılmasına yardımcı olabilir. Ancak mide bulantısı ve ishal gibi yan etkileri görülebilir.

Tarif:

1 kaşık kurutulmuş karahindiba yaprağı ve kökleri 1 litre su içinde kaynatılır ve günde 3 bardak kadar içilir.

Ayı üzümü (Arctostaphylos uva-ursi)

Safra kesesi taşı tedavisinde çok etkilidir ve taş oluşumunu engeller, etkili bir mikrop öldürücüdür, safra taşının semptomlarından biri olan enfeksiyon oluşumunu engeller

Tarif:

1 litre soğuk su içerisine dört kaşık kurutulmuş yaprakları ekleyin 4 saat boyunca bekletin. Günde 3 bardak için.

Mısır Püskülü (Zea mays)

Fincan başına iki kaşık mısır püskülü 20 dakika kaynatın bu idrar yolları için yararlı bir bitkidir. Günde 4 fincan içebilirsiniz.

Su Teresi (Nasturtium officinale)

Bu bitkinin kullanımı, böbrek ve safra kesesi taşlarının oluşumunu önlemeye yardımcı olur . Ancak su teresi bir koruyucu olarak kullanılır, iyileştirici durumlarda kullanılmamalıdır çünkü böbrekler ya da mesane iltihaplı olabilir, bu bitki iltihabı artırabilir.

Kırlangıç Otu (Chelidonium majus)

Özellikle safra taşı veya safra yetersizliği gibi safra sorunları için uygundur. (Bu bitki ekstresi eczanelerde satılmaktadır.)

Nane (Mentha ssp.)

Nane yatıştırıcı özellikleri ile ağrının azaltılması için çok yararlı olacaktır. Nane, safra suyu ve diğer sindirici sıvıların akmasını hızlandırarak, sindirime yardımcı olur, safra kesesi taşının düşmesinde önemli rol oynar.

Ayrıca içerisinde terpene adında bir bileşik bulundurur ve bu da safra taşlarını çözmeye yardımcı olur. Ayrıca ani ağrıları da geçirir.

ilgili yazı: Nane Yağının Sağlığa Faydaları ve 25 Kullanım Alanı

Tarif:

1 tatlı kaşığı kurutulmuş naneyi kaynatılmış bir bardak suyun içerisine ekleyip 5 dakika kadar demlenmesini bekleyiniz. Dilerseniz içerisine 1 tatlı kaşığı bal ekleyerek içebilirsiniz. Günde 2 kere olmak üzere 4-6 hafta boyunca bu kürü uygulayınız. Daha iyi sonuçlar almak için yemek aralarında uygulamalısınız.

Tarhun otu: (Artemisia dracunculus)

Taş oluşumunu önleyici tedavide etkili olabilir.

Tarif:

5gr tarhun otunu 250ml kaynar su ile demleyip günde 2 bardak kadar içebilirsiniz.

Zerdeçal (Curcuma longa)

Büyük safra kesesi taşlarını küçültmek için kullanılır. Bu baharatı yemekleriniz de kullanmalısınız veya eczanelerden kurkumin takviyesi olarak alabilirsiniz.

Zerdeçalı bazı baharatlarla birleştirip etkisini arttırabilirsiniz. Bunlar, köri, kişniş, zencefil, kakule, kimyon ve hardal.

• Curcumin: Zerdeçal’ın Gizli Bileşeninin En İyi 10 Sağlık Faydası
• Zerdeçal’ın Faydaları: Cilde Şifası, Zihin Güçlendirici ve Eklem Sağlığı
• Curcumin (Zerdeçal Etken Maddesi) Araştırma Sonuçları
• Curcumin’in (Zerdeçal Etken Maddesi) Etki Alanları
• Curcumin (Zerdeçal etken maddesi) ve Kanser
• Zerdeçal Suyu İle Güne Başlamanın Faydaları
• Zerdeçal Her Hastalığa Çare Oluyor
• Zerdeçalın Faydaları ve Zararları

Tarçın

İçerisinde yer alan ‘’eugenol’’safra kesesinde bulunan taşların kırılarak küçülmesine ve vücuttan atılmasına yardımcı olur. Aynı zamanda içerisinde yer alan yararlı bileşenler sayesinde antibiyotik görevi yapmaktadır.

Tarçının sağlık için bilindik her hangi bir zararı olmamasına rağmen ender durumlarda mide bulantısına yol açmaktadır. Tarçını yiyecek ve içecekleriniz de sık sık kullanmalısınız.

Kırkkilit Otu

Bir tutam kırkkilit otunu 1 su bardağı suda 5dk kaynatarak akşamları aç karna içmelisiniz. Kürün en az 15 gün veya 30 gün uygulanması gerekiyor. Bu kürü uyguladıktan sonra ultrason çektirdiğinizde safra kesesi taşlarının yok olduğunu görebilirsiniz.

İğde

5-6 adet iğdeyi kabuklarını biraz ayırarak kabuklarıyla beraber 1 su bardağı suda 5dk kaynatıyoruz. Sabahları aç karna içiyoruz.

Boğa Dikeni

Boğa dikeni de safra kesesi taşına karşı etkili başka bir yöntemdir. Bu bitki içerisinde silymarin adında bir bileşen barındırır ve bu da safra sıvısı üretimini sağlar.

Fazla miktarda safra sıvısı üretimi ise, birikmeyi önleyip safra taşlarını vücuttan dışarı atılmasına yardımcı olur. Boğa dikeni ayrıca karaciğerin işleyişine de yardımcı olur.

Tarif: 

Aktardan temin ettiğiniz boğa dikeninden 1 yemek kaşığı kadarını kahve öğütücü veya havanda öğütün. 3 bardak su içerisine ekleyip kaynatın,kaynadıktan sonra ocaktan alıp 20 dakika kadar demlenmesini bekleyin.

Daha sonra süzüp dilerseniz içerisine 1 tatlı kaşığı bal ekleyerek tüketebilirsiniz. 1 hafta boyunca günde 2-3 bardak kadar içebilirsiniz.
Ayrıca boğa dikenini eczanelerden takviye olarak da alabilirsiniz.

Sebze Suyu

Eğer safra taşınız var ise kızartılmış ve yağlı besinlerden uzak durmanız büyük önem taşır. Bir veya iki hafta boyunca sadece meyve ve sebze suları içeren bir diyet uygulayın.

Kırmızı pancar, salatalık ve havuç karışımından oluşmuş bir sebze suyu safra taşının dışarı atılmasına çok iyi gelecektir.

Tarif:

Bir adet pancar, bir adet salatalık ve 4 adet orta boy havucun suyunu sıkıp günde 2 defa içiniz. Bu kürü 2 hafta boyunca uygulamalısınız.

Armut

Safra kesesi taşını düşürmek için iyi gelebilecek bir başka yöntem ise armuttur. İçerisinde barındırdığı pektin bileşeni, kolestrol dolu safra taşlarını yumuşatır ve vücuttan daha kolay atılmasını sağlar.

Tarif:

Yarım bardak sıcak su içerisine, yarım bardak taze sıkılmış armut suyu ve 2 kaşık bal ekleyerek iki hafta boyunca günde 3 defa içiniz.
Alternatif olarak, birkaç armutun kabuğunu soyup, çekirdeklerini çıkartın. Armutları küçük küçük doğrayarak 20 dakika boyunca su içerisinde kaynatın. İki hafta boyunca günde iki defa bir kase dolusu pişmiş armut tüketin.

Safra Kesesi Taşı Oluşumunu Engelleme

Safra Kesesi Taşı oluşumunu engellemede beslenme çok önemli bir konudur. Aşağıdaki öneriler Safra Kesesi Taşı sorunu yaşayanlar için bir beslenme rehberi niteliğindedir.

Safra Kesesi Taşı ve Beslenme Önerileri

Su Tüketimi

Bol bol su içilmeli. Su, vücutta bulunan toksinler ve çözünmüş mineralleri cilt gözeneklerinden ve idrarla birlikte dışarıya atar. Su azlığı düzenli idrara çıkmayı engeller sedimantasyon kristallerinin böbrek ve safra kesesinde birikmesine ve taş oluşumuna neden olur.

Günde en az 2 litre tüketilmelidir, özellikle havanın sıcak olduğu zaman veya fiziksel egzersiz gerçekleştirilmiş ve diğer durumlarda aşırı terleme yaşanmışsa veya ishal durumlarda bu miktar 5 litreye kadar çıkarılmalıdır.

ilgili yazı: Su’yun Bizim İçin Önemi ve Sağlığa Faydaları

Aşırı ve hızlı kilo kaybı

Bu safra taşı oluşumu ve büyümesi riskini artırır. Günde en az 800 kalori içeren diyet uygulanmalıdır. Düzenli yemek yeme alışkanlığı edinilmelidir. Öğünler atlanmamalıdır.

• Obezite Nedir? Nasıl Teşhis Edilir? Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
• Obezite Nedir? Obezite Belirtileri ve Nedenleri Nelerdir? Nasıl Önlenir
• Göbek Yağı Neden Olur? Nasıl Artar? Göbek Eritmek İçin Tavsiyeler
• Hindistan Cevizi Yağı Kilo Vermenize Nasıl Yardımcı Olur?
• Kilo Vermeyi Engelleyen Hastalıklar
• İştahımızı Etkileyen Faktörler Arasına Kemiklerimiz de Katıldı!!!

Mineral ve Vitamin alımı

Magnezyum, folat, kalsiyum ve C vitamini alımınızı arttırmalısınız. Bu minerallerin azlığının, safra kesesi taşı oluşumuna neden olduğunu gösteren çalışmalar vardır ve bu durum kanıtlamıştır. Bu besinlerin eksikliği riski arttırabilir.

• Magnezyum Eksikliği: Magnezyum Kaynakları, Faydaları ve Kullanımı
• Magnezyum’a Neden İhtiyacımız Vardır?
• Folik Asit ve Folat Nedir? Nelerde Bulunur?
• Kalsiyum Eksikliği ve Faydaları | Kalsiyum İçeren En İyi 10 Gıda
• C Vitamini: Bulunan Gıdalar, Eksiklik Belirtileri ve Sağlık Faydaları

Protein Kısıtlaması

Çok fazla hayvansal protein yememelisiniz Et ya da yumurta gibi  gıdalar idrar oluşumuna teşvik etmezler ayrıca, bu tür gıda maddeleri ürik asit açısından çok zengin oldukları için safra taşı oluşumuna neden olabilirler. Safra taşını önlemek açısından yararlı olabilecek hayvansal gıda ise balıktr.

• Aşırı Hayvansal Protein Vücut İçin Zararlı Olabilir mi?
• Dikkat: Ağır Protein Diyetleri Asitlendirir

Kalsiyum Alımı

Safra taşlarından muzdarip ya da taş oluşumuna yatkınlık gösteren insanlar yüksek kalsiyum içeren gıdaları tüketmeye özen göstermelidir.

Yüksek kalsiyum-oksalat içeren gıdalar

• Ravent
• Çilek
• Siyah çay
• Pancar
• Ispanak
• Buğday tohumu
• Ceviz
• Çikolata
• Karnabahar
• Pazı
• Kahve
• İncir
• Erik
• Maydanoz
• Yer fıstığı
• Domates