Meme Kanseri Nedir? Meme Kanseri Belirtileri ve Nedenleri
İçindekiler
Meme Kanseri Nedir?
Meme kanseri, göğüs hücrelerinde oluşan kansere denir.
Cilt kanserinden sonra, kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. Meme kanseri hem erkeklerde hem de kadınlarda ortaya çıkabilir, ancak kadınlarda daha çok yaygındır.
Meme kanseri bilinci ve araştırma finansmanı için yapılan önemli destek, teşhisde ve tedavide önemli ilerleme sağladı.
Sağkalım oranları artmıştır ve bu hastalık ile ilişkili ölümlerin sayısı, büyük ölçüde, erken teşhis, tedaviye yeni kişiselleştirilmiş yaklaşım ve hastalığın daha iyi anlaşılması gibi faktörlere bağlı olarak, giderek azalmaktadır.
Meme Kanseri Belirtileri
Meme Kanseri Belirtileri ve semptomları şunları içerebilir:
- Memeyi çevreleyen dokuda farklı hissedilen bir yumru ya da sertleşme.
- Memenin büyüklüğünde, şeklindeki veya görünüşünde değişiklik
- Göğüs üzerinde ciltte çukur görünümlü değişiklikler.
- Ters çevrilmiş meme ucu.
- Meme ucunda(areola) veya meme derisini çevreleyen cildin pigmentli alanının soyulması, kabuklanması veya dökülmesi.
- Meme etrafında kızarıklık veya çukurlaşma, turuncu bir cilt görünümü.
Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Memede bir yumru ya da başka bir değişiklik bulursanız – yeni bir mamografi yaptırmış ve sonuçları normal çıkmış olsa bile – vakit kaybetmeden doktorunuzu ziyaret etmelisiniz.
Meme Kanseri Nedenleri
Bazı meme hücrelerinin anormal büyümeye başlaması ile kanser gelişmeye başlar . Bu hücreler sağlıklı hücrelere göre daha hızlı bölünür ve bir yumru ya da kütle oluşturarak birikmeye ve büyümeye devam ederler. Hücreler, göğsünüzden lenf düğümlerine veya vücudunuzun diğer bölgelerine yayılabilir (metastaz yapabilir).
Meme kanseri en sık olarak süt üreten kanallardaki (invaziv duktal karsinom) hücrelerde başlar. Göğüs kanseri, lobüller (invaziv lobüler karsinom) veya meme içindeki diğer hücrelerde veya glandüler dokuda başlayabilir.
Araştırmacılar meme kanser riskini artırabilecek olan hormonal değişiklikleri, yaşam tarzı ve çevresel faktörleri tanımlamışlardır. Ancak, risk faktörleri olmayan bazı kişilerin neden kanser geliştirdiği henüz anlaşılmış değildir. Muhtemelen meme kanserleri, genetiğin ve çevresel faktörlerin karmaşık bir etkileşiminden kaynaklanır.
Kalıtsal Meme Kanseri
Meme kanserlerinin yaklaşık yüzde 5 ile 10’unun, bir ailenin kuşaklar boyunca geçirilen gen mutasyonlarına bağlı olduğu tahmin edilmektedir.
Meme kanserinin olasılığını artırabilen bir dizi kalıtsal mutasyona uğramış gen tanımlanmıştır. En çok bilinenler meme kanser geni 1 (BRCA1) ve meme kanser geni 2 (BRCA2), her ikisi de hem meme kanserleri hem de yumurtalık kanseri riskini önemli ölçüde arttırmaktadır.
Eğer aile geçmişinizde kanser varsa, doktorunuz BRCA veya ailenizden geçmekte olan diğer genlerdeki spesifik mutasyonları tanımlamak için size kan testi önerebilir.
Aile sağlığı geçmişinizi gözden geçirebilecek bir genetik danışmana başvurabilirsiniz. Bir genetik danışman, ortak karar verme konusunda size yardımcı olmak için genetik testlerin yararlarını, risklerini ve sınırlamalarını size anlatabilir.
Meme Kanseri Risk Faktörleri
Meme kanseri risk faktörü, kansere yakalanma olasılığını artırır. Ancak bir veya birkaç risk faktörüne sahip olmak, kanser geliştireceğiniz anlamına gelmez. Üstelik kanser geliştiren pek çok kadının, sadece kadın olmaktan başka bilinen bir risk faktörü yoktur.
Meme kanseri riski ile ilişkili faktörler şunlardır:
Kadın olmak
kadınlar meme kanserini geliştirmek için erkeklerden çok daha fazla risk taşırlar.
Artan yaş
yaşlandıkça kanser riskiniz de artar.
Kişisel bir meme durumu öyküsü
Karsinoma in situ (LCIS) veya memenin atipik hiperplazisi bulunan bir meme sorununuz varsa, göğüs kanseri riskiniz de artar.
Kişisel bir meme kanseri öyküsü
Bir memenizde kanser varsa diğer memeye geçme riski de artar.
Ailede meme kanseri öyküsü
Annenize, kız kardeşinize veya kızınıza özellikle genç yaşta meme kanseri teşhisi konulduysa, kanser geliştirme riskiniz artar. Yine de, meme kanseri teşhisi konan kişilerin çoğunun aile öyküsünde kanser yoktur.
Kanser riskini arttıran kalıtsal genler
Meme kanser riskini artıran bazı gen mutasyonları ebeveynlerden çocuklara geçebilir. Bilinen gen mutasyonları BRCA1 ve BRCA2 olarak adlandırılır. Bu genler, meme kanserleri ve diğer kanserlerin riskini büyük ölçüde artırabilir, ancak kanserden kaçınılmaz hale getirmezler.
Radyasyona maruz kalma
Göğsünüze çocuk veya genç bir yetişkin olarak radyasyon tedavisi uyguladıysanız, kanser riskiniz artar.
Obezite
Obez olmak meme kanseri riskini arttırır.
Meme kanseri genç yaşta başlıyor
12 yaşından büyük olmanız kanser riskini artırır.
Menopoza geç yaşta girmek
Menopoza geç bir yaşta girmek, meme kanserini geliştirme riskini arttırır.
30 yaşından sonra ilk çocuğa hamile kalmak
30 yaşından sonra doğum yapan kadınların meme kanseri riski artabilir.
Hiç çocuk doğurmamış kadınlar
Hiç hamile kalmayan kadınlar, bir veya daha fazla hamilelik geçiren kadınlara göre daha fazla meme kanseri riski taşırlar.
Postmenopozal hormon tedavisi
Östrojen ve progesteron menopozun belirtilerini ve semptomlarını tedavi etmek için birleştiren hormon tedavisi ilaçları alan kadınların meme kanseri geliştirme riski daha fazladır . Kadınlar bu ilaçları almayı bıraktıklarında kanser riski azalır.
Alkol içmek
Alkol almak kanser riskini artırır.
Meme Kanserini Önleme
Ortalama risk taşıyan kadınlar için meme kanser risklerini azaltmak için öneriler.
Günlük yaşamınızda değişiklikler yapmak, kanser riskinizi azaltmaya yardımcı olabilir:
Göğüs kanseri taraması hakkında doktorunuza danışın
Meme kanser tarama testleri ve klinik meme muayeneleri ve mamogram gibi testlere ne zaman başlayacağınız konusunda doktorunuzla görüşün.
Taramanın yararları ve riskleri hakkında doktorunuzla konuşun. Birlikte, hangi meme kanser tarama stratejilerinin sizin için uygun olduğuna karar verebilirsiniz.
Meme farkındalığı için göğüs muayenesi yoluyla göğüslerinize aşina olun
Kadınlar, göğüslerinin farkında olmaları için göğüs muayenesi yaparak göğüslerini ara sıra inceleyerek göğüslerine aşina olmalılar. Göğsünüzde yeni bir değişiklik, topaklar veya diğer sıra dışı işaretler varsa derhal doktorunuzla konuşun.
Meme farkındalığı meme kanserini önleyemez, ancak göğüslerinizin normal değişikliklerini daha iyi anlamanıza ve olağandışı belirtileri ve semptomları erken tanımlamanıza yardımcı olabilir.
Alkolü sınırlandırın
Alkol alıyorsanız, günlük aldığınız miktara dikkat etmelisiniz.
Düzenli egzersiz yapın
Haftanın çoğu günü en az 30 dakika egzersiz yapmaya özen gösterin.
Uzun zamandır egzersiz yapmadıysanız yavaş tempolu egzersizler ile başlayabilirsiniz.
Postmenopozal hormon tedavisini sınırlayın
Kombinasyon hormon tedavisi, meme kanseri riskini artırabilir. Hormon tedavisinin yararları ve riskleri hakkında doktorunuzla konuşun.
Bazı kadınlar menopoz sırasında rahatsız edici belirtiler ve semptomlar yaşarlar ve bu belirtileri en aza indirmek için hormon tedavisi alırlar fakat postmenopozal horman tedavisi göğüs kanseri riskini arttırabilir.
Meme kanseri riskini azaltmak için, mümkün olan en düşük hormon terapisi dozunu kullanmaya özen gösterin.
Sağlıklı kilo vermeye odaklanın
Kilonuz sağlıklıysa, bu ağırlığı korumak için çalışın.
Kilo vermeniz gerekiyorsa, doktorunuza danışarak sağlıklı kilo verme yollarını araştırın. Her gün yediğiniz kalori sayısını azaltın ve egzersiz miktarını yavaşça artırın.
Sağlıklı bir beslenme uygulayın
Sızma zeytinyağı ve kuru yemişler ile desteklenen bir Akdeniz diyetini uygulayan kadınlar, meme kanseri riskini azaltabilir. Akdeniz diyeti çoğunlukla meyve ve sebzeler, tam tahıllar, baklagiller ve kuru yemişler gibi bitki bazlı gıdalara odaklanmaktadır.Akdeniz diyetini takip eden insanlar, zeytinyağı, tereyağı ve kırmızı et yerine balık gibi sağlıklı yağları tüketirler.
Yüksek Risk Taşıyan Kadınlar İçin Meme Kanseri Riskini Azaltmak İçin Öneriler
Doktorunuz aile öykünüzü değerlendirdiyse ve prekanseröz meme rahatsızlığı gibi sağlık sorunlarına sahip olduğunuzu belirlediyse, meme kanseri riskinizi azaltmak için aşağıda ki seçeneklere bakabilirsiniz:
Önleyici ilaçlar (kemoprevensiyon)
Seçici östrojen reseptör modülatörleri ve aromataz inhibitörleri gibi östrojen bloke edici ilaçlar, hastalık riski yüksek olan kadınlarda meme kanseri riskini azaltır.
Bu ilaçlar yan etki riski taşır, bu nedenle doktorlar çok yüksek meme kanseri riski olan kadınlar için bu ilaçları kullanırlar. Avantajları ve riskleri doktorunuzla tartışın.
Koruyucu cerrahi müdahale
Çok yüksek meme kanseri riski taşıyan kadınlar, sağlıklı göğüslerinin cerrahi müdahale ile aldırmayı tercih edebilir (profilaktik mastektomi).
Ayrıca, hem göğüs kanseri hem de yumurtalık kanseri riskini azaltmak için sağlıklı yumurtalıklarını (profilaktik ooforektomi) aldırmayı da tercih edebilirler.
