Egzama Tedavisi Nasıl Olur? Egzama Nasıl Edilir Teşhis?

Mutlu ve SağlıklıLast Updated: 2 Eylül 2024

412 6 minutes read

Egzama tedavisi, ciltte oluşan kaşıntı, kızarıklık ve iltihaplanmayı hafifletmeye yönelik çeşitli yöntemleri içerir. Bu kronik cilt rahatsızlığının belirtilerini yönetmek için birçok tedavi seçeneği mevcuttur.

Nemlendirici kremler ve merhemler, egzama tedavisinde temel rol oynar. Ayrıca, anti-inflamatuar ilaçlar ve bazı durumlarda antibiyotikler kullanılabilir. Egzama teşhisi genellikle cilt muayenesi ve tıbbi geçmişin incelenmesiyle konulur. Egzama tedavisi hakkında daha fazla bilgi ve detaylı yöntemler için makalemizi okuyabilirsiniz.

Makale İçeriği

Egzama Nedir?

Egzama (Atopik dermatit), cilt yüzeyinde kızarıklığa ve kaşıntıya sebep olan bir deri hastalığıdır. Çocuklarda daha yaygındır ancak her yaşta ortaya çıkabilir.

Egzama uzun süreli (kronik) ve ya periyodik olarak nüks etme eğilimindedir. Astım veya saman nezlesi egzamaya eşlik edebilir.

Egzama (Atopik dermatit) için henüz etkili bir tedavi bulunmamaktadır. Ancak bazı tedavi yöntemleri ve öz bakım önlemleri kaşıntıyı, kızarıklığı hafifletebilir ve yeni bir alevlenmeyi önleyebil8ir. Örneğin, sert sabunlardan kaçınmak, cildinizi düzenli olarak nemlendirmek ve ilaçlı kremler veya merhemler uygulamak kızarıklık ve kaşıntının yatışmasına yardımcı olabilir.

Egzama Teşhisi

Egzama hastalığını (Atopik dermatit) tanımlamak için laboratuar testi gerekmez. Doktorunuz cildinizde ki değişimleri inceleyerek ve tıbbi geçmişinizi gözden geçirerek tanı koyabilir. Ayrıca, diğer cilt hastalıklarını ayrıştırmak veya egzamaya eşlik eden koşulları belirlemek için yama(alerji) testi veya başka testler de uygulayabilir.

Belli bir gıdanın sizde veya çocuğunuzda döküntülere veya yaralara neden olduğundan şüpheleniyorsanız, doktorunuza danışmalısınız ve olası gıda alerjilerini tanımlamak için testler yapılmasını isteyebilirsiniz.

Egzama Tedavisi

Egzama (Atopik dermatit) kalıcı olabilir. Kontrol altına almak için aylar veya yıllar boyunca çeşitli tedavileri denemeniz gerekebilir. Ve tedavi başarılı olsa dahi, işaretler ve semptomlar nüks edebilir (parlama).

Etkili bir tedavi için erken tanı çok önemlidir. Cildinizi düzenli nemlendirme veya diğer kendi kendinize yapacağınız doğal tedavi yöntemleri size yardımcı olmazsa, doktorunuz aşağıdaki tedavilerden birini veya birkaçını önerebilir:

İlaçlar

Kaşıntıyı kontrol eden ve cildi onarmaya yardımcı olan kremler. Doktorunuz kortikosteroid krem veya merhem reçete edebilir. Doktorunuzun sizi önerdiği şekilde uygulamalısınız. Bu ilacın aşırı kullanımı cildi hassaslaştırmak da dahil olmak üzere yan etkilere de neden olabilir.

Tacrolimus (Protopic) ve pimecrolimus (Elidel) gibi kalsinörin inhibitörleri olarak adlandırılan ilaçlar içeren diğer kremler bağışıklık sisteminizi etkileyebilir. Cilt reaksiyonunu kontrol etmeye yardımcı olmak için 2 yaşından büyük kişiler tarafından kullanılır. Cildinizi nemlendirdikten sonra, doktorunuzun size önerdiği şekilde uygulamalısınız. Bu ürünleri kullanırken güçlü güneş ışığından kaçınmalısınız.

Bu ilaçların kullanımı ile ilgili potansiyel kanser riski yaratabileceği ile ilgili uyarılar vardır. Ancak Amerikan Alerji Akademisi, Astım ve İmmünoloji, topikal pimekrolimus ve takrolimusun risk-yarar oranlarının, diğer kalıcı geleneksel egzama tedavileriyle benzer olduğu sonucuna varmıştır.

Enfeksiyonla Savaşan İlaçlar

Cildinizde bakteri enfeksiyonu, açık bir yara veya çatlak varsa doktorunuz antibiyotik içeren bir kremi reçete edebilir yada enfeksiyonu tedavi etmek için kısa süre oral antibiyotik almayı önerebilir.

Enflamasyonu Kontrol Eden Oral İlaçlar

Daha şiddetli vakalarda, doktorunuz prednizon gibi oral kortikosteroidleri reçete edebilir. Bu ilaçlar etkilidir ancak potansiyel olarak ciddi yan etkileri nedeniyle uzun vadede kullanılamaz.

Şiddetli Egzama Tedavisi İçin Daha Yeni Seçenekler

Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), yakın zamanda dupilumab (Dupixent) adı verilen yeni, enjekte edilebilir biyolojik (monoklonal antikor) bir ilacın onayını almıştır. Diğer tedavi seçeneklerine cevap vermeyen şiddetli hastalığı olan kişilerin tedavisinde kullanılır. Bu daha yeni bir ilaçtır, bu yüzden insanlara ne kadar iyi yardım ettiği konusunda henüz iyi bir araştırmaya sahip değildir. Çalışmalar, yönlendirildiği şekilde kullanıldığında güvenli olduğunu göstermiştir. Fakat pahalı bir tedavi yöntemidir.

Diğer Tedavi Seçenekleri

Islak Pansumanlar

Ağır atopik dermatit (Egzama) için etkili ve yoğun bir tedavi, etkilenen bölgeyi topikal kortikosteroidler ve ıslak bandajlarla sarmayı içerir. Bazen bu yaygın bir lezyonu olan insanlar için bir hastanede yapılır çünkü yoğun emek ve uzmanlık gerektirir. Bu tekniği evde nasıl yapacağınızı öğrenmek için doktorunuza danışabilirsiniz.

Işık Tedavisi

Bu tedavi, ya topikal tedavilerle iyileşmeyen ya da tedaviden sonra tekrar hızla nüks eden yaraları olan kişiler için kullanılır. Işık tedavisinin en basit şekli (fototerapi), cildin doğal güneş ışığının kontrollü miktarlarına maruz kalmasını içerir. Diğer formlar ya tek başına ya da ilaçlarla yapay ultraviyole A (UVA) ve dar bant ultraviyole B (UVB) tedavisi kullanılarak yapılır.

Uzun süreli ışık tedavisinin, erken cilt yaşlanması ve cilt kanseri riski de dahil olmak üzere zararlı yan etkileri vardır. Bu nedenlerle, fototerapi küçük çocuklarda daha az kullanılır ve bebeklerde kullanılmaz. Işık terapisinin artıları ve eksileri hakkında doktorunuza danışmalısınız.

Rehberlik

Bir terapistle veya başka bir danışmanla konuşmak, cilt rahatsızlıkları yüzünden utanan veya sinir bozukluğu kaynaklı stres yaşayan kişilere yardımcı olabilir.

Bebek Egzaması

Bebeklerde egzama tedavisinde (infantil egzama) alınabilecek önlemler:

Deri tahriş edici maddelerini tanımlamak ve önlemek
Aşırı sıcaklıklardan kaçınmak
Bebeğinizin cildini banyo yağları, kremler veya merhemler ile nemlendirmek

Bu önlemler döküntüleri ve yaraları iyileştirmezse doktora danışmalısınız. Bebeğiniz döküntüleri kontrol etmek veya bir enfeksiyonu tedavi etmek için reçeteli bir ilaca ihtiyaç duyabilir. Doktorunuz ayrıca, kaşıntıyı azaltmaya ve rahat uyumasına yardımcı olacak, gece kaşıntılarını ve rahatsızlığı için faydalı olabilecek bir oral antihistamini önerebilir.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri ve Doğal Tedavi Seçenekleri

Kaşınmayı azaltmaya ve iltihaplı yaraları hafifletmeye yardımcı olmak için, bu öz bakım önerilerini deneyebilirsiniz:

Cildinizi Günde En Az İki Kez Nemlendirin

Sizin için etkili bir ürün veya ürün kombinasyonunu bulun. Banyo yağlarını, kremleri, merhemleri veya spreyleri deneyebilirsiniz. Bir çocuk için günde iki kez cildin nemlendirilmesi şarttır, yatmadan önce bir merhem ve okuldan önce bir krem olabilir. Merhemler daha az yağlıdır.

Etkilenen Bölgeye Kaşıntı Önleyici Bir Krem Uygulayın

En az yüzde 1 hidrokortizon içeren bir reçetesiz hidrokortizon kremi, kaşıntıyı geçici olarak rahatlatabilir. Nemlendirdikten sonra, etkilenen alana günde en fazla iki kez uygulayın. Nemlendirici uygulamak, kremin cilde daha iyi nüfuz etmesine yardımcı olur. Reaksiyonunuz iyileştikten sonra, bu tür kremleri alevlenmeleri önlemek için daha az kullanabilirsiniz.

Oral Alerji veya Kaşıntı Önleyici İlaçlar

Seçenekler arasında cetirizin (Zyrtec) veya feksofenadin (Allegra) gibi reçetesiz alerji ilaçları (antihistaminikler) bulunmaktadır. Ayrıca, difenhidramin (Benadryl, diğerleri) kaşıntı şiddetli ise size yardımcı olabilir. Ama uyuşukluğa neden olabilir, bu yüzden yatma zamanına yakın içmek daha iyidir.

Yaraların Kaşınması

Yaralarınız kaşındığında, kaşımak yerine, kaşınan bölgeyi kapatmayı deneyin. Kaşıntı bölgesini kaşımaktan kendinizi alamıyorsanız, bölgeyi bir bez veya bandaj yardımıyla kapatmayı deneyin. Çocuklar için tırnaklarını düzeltmeye ve geceleri eldiven giymelerine yardımcı olabilirsiniz.

Sıcak Bir Duş Almayı Deneyin

Banyo suyuna kabartma tozu, pişmemiş yulaf ezmesi veya kolloidal yulaf ezmesi serpiştirin – küvet için yapılmış ince öğütülmüş yulaf ezmesi (Aveeno). 10 ile 15 dakika su da kaldıktan sonra, kurulanın. Cilt hala nemliyken nemlendirici uygulayın.

Boya Veya Parfüm İçermeyen Yumuşak Sabunlar Tercih Edin

Tamamen doğal olarak üretilmiş sabunları kullanmayı tercih edin. Vücudunuzda ki sabundan tamamen arındığınızdan emin olun.

Buhar Makinesi Veya Difüzör Kullanın

Sıcak, kuru iç mekan havası hassas ciltlerde alevlenmeleri, kaşıntıyı ve dökülmeleri daha da kötüleştirebilir. Evinizde nemli bir ortam yaratmak yaralar ve alevlenmeler için oldukça faydalı olabilir.

Havalı, Pürüzsüz Dokulu Kıyafetler Giymeye Özen Gösterin

Kaba, sıkı veya dar olan kıyafetlerden kaçınarak tahrişi azaltın. Ayrıca, sıcak havalarda aşırı terlemeyi önlemek için egzersiz sırasında uygun kıyafetler giyin.

Stres ve Kaygıyı Tedavi Edin

Stres ve diğer duygusal bozukluklar egzamayı kötüleştirebilir. Bunları kabul etmek ve duygusal sağlığınızı geliştirmeye çalışmak size yardımcı olabilir. Bir psikologa veya danışmana başvurabilir, stresle baş etmek için nefes çalışmaları, yoga veya meditasyon yapmayı deneyebilirsiniz.

Egzama İle Başa Çıkmak ve Destek

Atopik dermatit (egzama), özellikle ergenler ve genç yetişkinler için stresli, sinir bozucu veya utanç verici olabilir. Uyku düzenini bozabilir ve hatta depresyona dahi yol açabilir. Ve bu durumdaki insanların yakın aile üyeleri finansal, sosyal ve duygusal sorunlarla karşı karşıya kalabilir.

Danışmanlardan, destek gruplarından, arkadaşlarınızdan veya ailelerinizden psikolojik destek almak oldukça önemlidir.

Randevunuz İçin Hazırlanın

İşe bir cilt hastalıkları (dermatolog) uzmanından randevu alarak başlayabilirsiniz.

Randevunuza hazırlanmanıza yardımcı olacak bazı bilgiler:

Neler Yapabilirsiniz?

İşaret ve belirtilerinizi, ortaya çıktıklarında ve ne kadar sürdüğünü listeleyiniz.
Belirtilerinizi tetikleyen veya kötüleştiren faktörleri (sabunlar, deterjanlar, tütün dumanı, terleme veya uzun, sıcak duşlar gibi) listeleyin.
Aldığınız tüm ilaçlar, vitaminler, takviyeleri ve bitkilerin bir listesini yapın. Daha da iyisi, orijinal şişeleri ve dozajların ve talimatların yazılı bir listesini hazırlamaktır.
Doktorunuza sorulacak soruları listeleyin.

Egzama için doktorunuza sorabileceğiniz bazı temel sorular:

İşaretler ve belirtilere neden olan nedir?
Teşhisi doğrulamak için testler gerekli midir?
Ne tür bir tedavi önerirsiniz?
Bu durum geçici mi yoksa kronik mi?
Durumun kendi kendine geçeceğini görmek için bekleyebilir miyim?
Önereceğiniz birincil yaklaşımın alternatif tedaviler nelerdir?
Semptomları iyileştirmek için hangi cilt bakım rutinlerini tavsiye edersiniz?

Egzama ve Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği

Egzama belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi sahibi olmak ve uzman desteği almak, hastaların yaşam kalitesini artırmak için büyük önem taşır. Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği (AID), bu alanda önemli bir kaynak ve destek sağlayıcıdır. Dernek, alerji ve immünoloji uzmanlarını bir araya getirerek bilimsel gelişmeleri takip eder ve toplum yararına projeler geliştirir.

Egzama hastaları, AID’in düzenlediği bilimsel toplantılar, kurslar ve eğitim programları sayesinde en güncel tedavi yöntemleri ve cilt bakım önerileri hakkında bilgi sahibi olabilirler. Ayrıca, derneğin yayınladığı rehberler ve düzenlediği halk eğitim toplantıları, egzama belirtileri ile başa çıkmak için pratik ve bilimsel bilgiler sunar. AID, egzama gibi kronik cilt rahatsızlıkları olan bireylerin yaşam kalitesini artırmak için sürekli çalışmalarda bulunur ve destek sağlar.

Daha fazla bilgi ve kaynak için Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği’nin websitesini ziyaret edebilirsiniz: https://www.aid.org.tr/