Alzheimer Hastalığı Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Mutlu ve Sağlıklı (a)Son güncelleme: 2 Eylül 2024

571 14 dakika okuma süresi

Alzheimer Hastalığı Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Alzheimer hastalığı, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen ilerleyici bir nörodejeneratif hastalıktır. Beyin hücrelerinin ölümü ve bu hücreler arasındaki bağlantıların kaybı ile karakterize olan Alzheimer, hafıza, düşünme ve davranışlarda belirgin bozulmalara yol açar. Genellikle 65 yaş ve üzerindeki bireylerde ortaya çıkan bu hastalık, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkiler ve zamanla hastaların günlük yaşam aktivitelerini yerine getirmesini zorlaştırır. Alzheimer hastalığı, sadece bireyleri değil, aynı zamanda ailelerini ve toplumu da derinden etkileyen bir sağlık sorunudur.

Bu makalede, Alzheimer hastalığının belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında detaylı bilgiler bulacaksınız. Hastalığın tanımlanmasından semptomlarının nasıl geliştiğine, nedenlerinden tedavi seçeneklerine kadar geniş bir yelpazede bilgi sunarak, bu zorlu durumla başa çıkma konusunda farkındalık yaratmayı amaçlıyoruz. Alzheimer hastalığının anlaşılması, erken tanı ve etkili bir tedavi planının oluşturulması için kritik öneme sahiptir.

İçindekiler

Alzheimer Hastalığı Nedir?

Alzheimer hastalığı (AH) en az altı ay süren, doğuştan mevcut olmayan ve günlük aktivitelerini engelleyecek kadar şiddetli zihinsel yetenek kaybı ile karakterize olan bir nörolojik hastalık olan demansın (bunama), en sık görülen şeklidir. Genellikle yaşlılıkta ortaya çıkar ve hatırlama, akıl yürütme ve planlama gibi bilişsel fonksiyonlarda azalma belirgindir.

Alzheimer olan bir kişinin, zihinsel fonksiyonlarında genellikle bellekte hafif azalma ile başlayan; çalışmayı sürdürme, günlük yaşamı planlama, yürütme, muhakeme, egzersiz yapma ve karar verme yeteneğinde kayıplar ile devam eden, kademeli bir düşüş görülür. İletişim becerisi, ruh hali ve kişilik de etkilenebilir.

Hasta olan çoğu kişi, teşhis konduktan sonra 8 yıl içinde hayatını kaybeder. Buna rağmen, bu süre bir yıl kadar kısa ya da 20 yıl kadar uzun olabilir. Alzheimer kalp hastalığı, kanser ve inmeden sonra yetişkin ölümlerinin dördüncü başlıca nedenidir.

Alzheimer Belirtileri Nelerdir? Nedenleri ve Tedavisi

Alzheimer Riski Kadınlarda Daha Fazla

Her ne kadar hastalık 40’lı ve 50’li yaşlardaki insanların çok azında gelişse de, Alzheimer ağırlıklı olarak yaşlıları etkiler.

65 ile 74 yaş arasındaki tüm insanların yaklaşık 3’ünü, 75 ile 84 yaş arasında olanların yaklaşık 19’unu, yaşı 85’in üzerinde olanların ise yaklaşık 47’sini etkiler.

Kadınlar, erkeklere oranla daha fazla etkilenir. Bunun nedeni, kadınların daha uzun yaşama eğiliminin, en çok etkilenen yaş gruplarındaki kadın oranının daha yüksek olmasına yol açması olabilir. Alzheimer olan kişinin bakım maliyeti önemli ölçüde yüksektir.

ABD’de hastalığın seyri boyunca, bu rakam kişi başına yaklaşık 174 bin ABD doları olarak tahmin edilmiştir. Hasta olan insanların çoğu evde bakım alır; bakımevinde uzun süre bakım da, bu maliyeti önemli ölçüde ekler.

Alzheimer Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Hastalık yavaş yavaş, genellikle de kısa süreli hafıza kaybı ile başlar. Zaman zaman gerçekleşen hafıza kusurları herkeste görülür ve kendi başlarına bilişsel işlevde bir değişiklik anlamına gelmez.

Hasta kişide önce, araba anahtarlarını koyduğu yeri unutmak gibi sıradan hafıza kusurları başlayabilir; ancak sorun kişinin araba kullandığını dahi unutması gibi daha derin ya da rahatsız edici bir duruma ilerleyebilir. Hastalık ilerledikçe, kişinin kendi evinin yakınlarında dahi kaybolması ya da yolunu şaşırması ihtimali artar.

Hasta olan bir kişi, aile üyelerinin isimlerini veya birini dinlerken cümlenin sonunu duyduğunda, başında ne söylenildiğini unutabilir. Hastalık ilerledikçe, sıradan işleri gerçekleştirmede yetersizlik, yargı kaybı ve kişilik ile davranış değişiklikleri de dahil olmak üzere, diğer belirtiler de ortaya çıkar. Bazı hastalar, akşam saatlerinde uyumada güçlük, konfüzyon veya ajitasyon yaşayabilir.

Alzheimer Hastalığı Hindistan Cevizi Yağı ile Tedavi Edilebilir mi?

Hasta olan kişilerde bazen, perseverasyon olarak bilinen bir davranış olan aynı fikirleri, hareketleri, kelimeleri ya da düşünceleri tekrarlama görülebilir. Bazı hastalar uygunsuz cinsel davranışlar sergileyebilirler. Hastalığın son evrelerinde insanlar iletişim, mesane ve bağırsak fonksiyonlarının kontrolü ile yemek yeme konusunda ciddi sorunlar yaşayabilir.

Alzheimer Derneği (AD), Hastalığın 10 uyarı işaretini şu şekilde listeler. Bu belirtilerin birkaçını yaşayan kişiler ayrıntılı bir değerlendirme için bir hekime görünmelidir:

Alzheimer Hastalığı Belirtileri

Günlük iş becerilerini etkileyen bellek kaybı
Alışıldık işleri yapmada güçlük
Dil ile ilgili sorunlar
Yer ve zaman dezoryantasyon (yer ve zaman kavramının kaybı)
Muhakeme yeteneğinde zayıflama ya da kötüleşme
Soyut düşünme becerisinde güçlük
Eşyaları yanlış yere koyma
Ruh hali veya davranışlarda değişim
Kişilik değişiklikleri
İnsiyatif kaybı

Geriye döndürülebilenler de dahil olmak üzere, diğer demans hastalıkları türleri de benzer belirtilere neden olabilir. Bu belirtilerin görüldüğü kişinin, belirtilerin başka bir nedeni olabileceği olasılığını tartabilecek bir uzman tarafından değerlendirilmesi önemlidir.

İlk başta Alzheimer olduğu şüphelenilen kişilerin yaklaşık yüzde 20’sinde, başka bir bozukluk olduğu keşfedilir, bu bozuklukların yarısı da tedavi edilebilir hastalıklardır.

Alzheimer Hastalığı Nedenleri

Alzheimer’ın sebebi bilinmemektedir. Son zamanlarda yapılan araştırmalar, güçlü bulgular elde etmiştir ve bunlar aynı zamanda birkaç yeni deneysel tedaviye teorik olarak destek olmuştur. Alzheimer daha çok öğrenme, muhakeme ve hafızadan sorumlu beyin bölgelerindeki beyin hücrelerini etkiler. Hasta olan insanların otopsileri, beynin bu bölgelerinin iki anormal yapı olan nörofibriler yumaklar ve senil plaklar ile tıkanmış olduğunu göstermiştir.

Nörofibriler yumaklar, sinir hücreleri ya da nöronların içindeki bükülmüş protein lifleri kitleleridir. Senil plaklar, nöronların bazı kısımlarını saran beta-amiloid tortuları denilen bir grup proteinden oluşmaktadır. Bu yapıların sorunlara tam olarak nasıl sebep olduğu açık olmasa da; bazı araştırmacılar bunların oluşumunun büyük olasılıkla, beyindeki nöronlar arasındaki normal iletişimi kesintiye uğratarak, zihinsel değişikliklerden sorumlu olduğuna inanmaktadır.

Plak ve yumak oluşumunu neyin tetiklediği, birkaç olası adayın bilinmesine rağmen, tam olarak kesin değildir. Gelişimlerinde beyin iltihabı rol oynayabilir ve steroid olmayan iltihap önleyici ilaçların (NSAID) kullanımının Alzheimera yakalanma riskini azalttığı belirtilmektedir.

Kan akışının sınırlandırılması, sorunun bir parçası olabileceğinden, belki de diğer etkilerinin yanı sıra beynin kan akımını artıran östrojenin yararlı etkileri dikkate alınabilir. Serbest radikal denilen yüksek reaktif molekül parçaları, özellikle de serbest radikal hasarına karşı, her tür hücreye koruma sağladığı düşünülen koruyucu antioksidan desteği az olan beyin hücrelerine hasar verebilir.

Gen Mutasyonları

Amiloid üretmekten sorumlu gen olan amiloid prekürsör, protein veya APP’de dahil olmak üzere bazı genlerin de Alzheimer’e neden olduğu ifade edilmiştir. Bu gendeki mutasyonlar, nispeten nadir görülen erken başlangıçlı Alzheimer türleri vakalarıyla bağlantılıdır.

2001 yılında bilim adamları, hastalığın nasıl geliştiği ve yeni tedavi olanakları üzerine yeni bir anlayışa yol açabilecek, yeni ve nadir bir APP geni mutasyonu keşfetti. Diğer erken başlangıçlı Alzheimer vakaları da, pre-senilin adlı başka bir protein genindeki mutasyonlardan kaynaklanır.

AH, 21. kromozomun fazladan bir kopyasının var olmasından kaynaklanan Down sendromu olan hemen herkesi en sonunda etkiler. Diğer kromozomlardaki diğer mutasyonlar da erken başlangıçlı olgularla ilişkilendirilmiştir.

Potansiyel olarak en önemli genetik bağlantı, 1990’lı yılların başında 19. kromozomda keşfedilmiştir. ApoE olarak adlandırılan bu kromozom üzerindeki bir gen, nöron içine lipidler taşınmasında yer alan bir protein kodlar. ApoE en az üç biçimde – apoE2, apoE3 ve apoE4 -ortaya çıkar. Her insan, her bir ebeveyninden bir apoE devralır ve bu nedenle herkeste iki farklı türün bir kopyası ya da bir türün iki kopyası bulunur.

ApoE4 taşımayanlarla karşılaştırıldığında, ApoE4’den bir kopya taşıyan insanlarda, geç başlangıçlı Alzheimer gelişmesi olasılığı yaklaşık üç kat, iki kopya taşıyanlarda ise yaklaşık dört kat daha yüksektir. Bu önemli bağlantıya rağmen apoE4 olan herkeste Alzheimer gelişmez ve apoE4 taşımayan insanlarda hastalık olabilir. ApoE4’ün Alzheimer gelişme ihtimalini neden yükselttiği bilinmemektedir.

Alzheimer Hastalığında en önemli faktör yaşlanma

Bir kişide Alzheimer gelişme olasılığını artıran çeşitli risk faktörleri vardır. En önemli faktör yaştır; daha genç olanlarla göre yaşı ilerlemiş kişilerde Alzheimer çok daha yüksek oranda görülür. Bir diğer risk faktörü de, ailede Alzheimer, Down sendromu ya da Parkinson hastalığı öyküsüdür. Kafa travması geçirmiş veya hipotiroidi olan kişilerde Alzheimer belirtileri daha hızlı ortaya çıkabilir.

Alzheimer konusunda yüksek risk ile ilişkilendirilen başka bir tıbbi sorun yoktur. Pek çok çevresel faktörün Alzheimer’a neden olduğu ile ilgili şüpheler bulunmaktadır; ancak henüz nüfus araştırmaları, bu bağlantıları doğrulamamıştır. Bunlar arasında içme suyunda çevresel kirleticiler, ticari ürünlerden gelen alüminyum ve metal diş dolguları yer almaktadır.

Bugüne kadar bu faktörlerin hiçbirinin Alzheimer’a neden olduğu ya da gelişme ihtimalini arttırdığı kanıtlanmamıştır. Pek çok araştırma, hala diğer zararlı çevresel etmenlerle Alzheimer arasında ilişki kursa da, bunlardan hiçbiri kesin biçimde tanımlanmamıştır.

Zamanın Gücüne Karşı Koyarak Yaşlanmayı Yavaşlatan 4 Beslenme İpucu

Alzheimer Hastalığı Teşhisi

Alzheimer tanısı komplekstir ve tanının konulabilmesi için önce birkaç ay boyunca birkaç farklı uzmanın ziyaret edilmesi gerekebilir. Çoğu durumda güvenli bir ön tanı, tam bir testten sonra yapılabilse de, Alzheimer tanısı beynin otopsisinde senil plaklar ile nörofibriler yumakların incelenmesine kadar kesin biçimde konulamaz.

Alzheimer teşhisi eksiksiz bir fizik muayenenin yapılması ve tam bir tıbbi öykünün alınması ile başlar. Hastalığın erken aşamaları dışında, aile üyeleri ya da bakıcılardan kesin biçimde öykünün alınması esastır. Benzer zihinsel değişikliklere neden olabilecek reçeteli ve reçetesiz ilaçların olması nedeniyle, hastanın ilaç ve alkol kullanımının dikkatlice incelenmesi önemlidir.

Alzheimer-benzeri belirtiler aynı zamanda tümörler, enfeksiyon ve hafif darbeler (multi-infarkt demans) de dahil olmak üzere diğer sağlık sorunları nedeniyle de tetiklenebilir. Bu olasılıklar uygun kan ve idrar testleri, beyin manyetik rezonans görüntüleme (MRG) veya bilgisayarlı tomografi (BT), beyin elektriksel aktivite testleri (elektronsefalograflar EEG) veya diğer testler ile elenmelidir.

2001 yılında, araştırmacılar pozitron emisyon tomografisi (PET) taramalarının, kimlerde bellek bozukluğu gelişebileceğini tahmin etmede yardımcı olabildiğini kanıtlamıştır. PET taraması, nispeten yeni ve pahalı bir teknoloji olmasına rağmen, daha kolay kullanılabilir hale gelmektedir. Alzheimer tanısına yardımcı olmak ve hastalığın ilerleyişini takip etmek için kullanılan sözlü ve yazılı testler arasında mental durum, fonksiyonel beceriler, hafıza ve konsantrasyon testleri yer alır.

Antidepresanlar durumu kötüleştirebilir

Yine de, erken dönemde hastaların çoğunda nörolojik muayene normaldir. Teşhis sürecinin en önemli parçalarından biri, hastanın, depresyon ve deliryum için değerlendirilmesidir; çünkü bunların her biri Alzheimer ile birlikte mevcut olabilir ya da Alzheimer için yanıltıcı olabilir (Deliryum kişinin kendi çevresine farkındalık ve bilinçlilik durumundaki azalmadır). Yaşlılarda depresyon ve hafıza kaybı yaygındır.

Anksiyete Nedir? Anksiyete Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Bu ikisinin kombinasyonu genellikle Alzheimer konusunda yanılgıya neden olabilir. Depresyon, ilaçlarla tedavi edilebilse de, bazı antidepresanlar eğer varsa demansı kötüleştirerek hem tanıyı hem de tedaviyi daha komplike hale getirir. ApoE4 gen için genetik test vardır; ancak teşhis için kullanılmaz çünkü bu genden iki kopyanın olması bile kişide Alzheimer gelişeceğini kesinleştirmez.

Depresyon Belirtileri, Nedenleri, Türleri ve Tedavisi

Alzheimer Önlenebilir mi?

Hemen belirtmek gerekir ki alzheimer hastalığının kesin bir tedavisi yoktur. Ancak tedavi konusundaki çalışma ve gelişmelerde durum karamsar değildir. 1990′ların sonundan itibaren hastalığın tedavisinde kullanılan 4 önemli ilaç piyasaya çıkmıştır.

Bu ilaçlar erken dönemde kullanıma başlanırsa etkili olmaktadır. İlaçların esas etkisi bellek fonksiyonlarının kuvvetlendirilmesidir. Bugün ülkemizde yaklaşık 500 bin civarında Alzheimer hastası belirtilen ilaçları kullanarak tedavilerini sürdürmektedirler.

Son yıllarda yaşam tarzının, metabolizmanın, zihinsel ve fiziksel egzersizlerin düzenli ve sürekli uygulandığında hastalığın başlangıç yaşının yıllarca geciktirilebildiği gösterilmiştir. Erken sakin bir yaşama geçmek ve buna eklenen hipertansiyon, aşikar veya gizli kan şekeri oynamaları zihinsel egzersizlerden uzak kalmak ise başlangıç yaşını 50 hatta 40’lı yaşlara kadar indirebilir.

Alzheimer Hastalığında Davranış Problemleri Düzeliyor

Alzheimer hastalarında görülen davranış problemlerinin tedaviden olumlu yarar görmesidir. Yani yarar sadece hafıza alanında beklenmemelidir. Saldırgan tutumları olan toplum içi kontrolsüz davranışları olan bir hastanın daha uyumlu hale gelmesi bellek düzelmesi kadar önemlidir. Tedavi ile bunun sağlanması aile için çok önemli bir kazanımdır.

Alzheimer hastalarında sosyal yaşamı hareketlendirmek, çeşitli hobiler edinilmesini sağlayacak programlar oldukça yarar sağlayacaktır. Kısacası beyni aktif tutmak belki hastalık sürecini durdurmayacaktır. Beyin etkinlikleri ağır evreleri geciktiriyor ve hastanın sosyal yükünü hafifletiyor ve uyumu artırıyor.

Alzheimer Hastalarında Uykusuzluk

Uykusuzluk (İnsomnia) Belirtileri ve Nedenleri: Uykusuzluk Nasıl Giderilir?

Alzheimer hastalığı belirtilerinde en sık görülen tiptir. Hastalık ilerledikçe beyindeki zihinsel işlevlerde ve bellekte bozulmalar meydana gelir ve uyku problemleri artar. Alzheimer hastalığının yüzde 35’inin belirgin uyku problemleri görülür. Bu problemlerden bazıları uykunun kesintili olması, gündüz artan uykululuk hali, gün batımı ve gün doğumunda uykunun fazla olması, uykudan almada zorluktur.

Hastaların zihinsel bozuklukların ve huzursuzlukların geceleri artmasıyla birlikte gün doğumu ve gün batımı fenomeni ortaya çıkar. Bu durum Demans hastalarında sıklıkla görülür. Alzheimer hastalarında uykusuzluk, en çok hastaneye yatış nedenidir. Bu hastalıkta erken saatte uykunun gelmesi, bazı ilaçların kullanılması, bellek bozukluğunun ilerlemesi ve bazı tıbbi sorunlar kendini gösterir.

Alzheimer hastalığında uyku bozukluğu gelişmesine neden olan birçok faktör bulunur. Bunlardan en önemlisi uyku uyanıklık döngüsünü düzenli kontrol eden beyin yapısında bozulmalardır. Fiziksel aktivite azlığı, uygun bulunmayan ortam ve ışık, gündüzleri uyumak psikolojik ve çevresel faktörler meydana gelerek uyku sorununu arttırır. Hastanın uykuda nefesinin kesilmesine sebep olan uyku apne sendromu da alzheimer hastalığında görülebilir.

Uyku apne sendromu hem hastanın ruh halini hem de bilişsel işlevlerine olumsuz şekilde etkiler. Gün içerisinde aşırı uyku hali yaşlılıkta ve demans hastalıklarında sıklıkla görülen bir durumdur. Obezite, kalp rahatsızlıkları, depresyon, uykuda nefes alıp verme zorluğunun yaşanması, kötü uyku alışkanlıkları gibi nedenlerle kendini gösterir ve bunun sonucunda zihinsel bozulmalar meydana gelir.

60 yaş ve üstü hastalarda gün boyunca aşırı uykulu olma halinin demans hastalıkları ile ilişkili olabileceği hatta demansa neden olabileceği ortaya atılmıştır.

Alzheimer hastalarında uykusuzluğun tedavisi:

Bu hastalığın tedavisinde önce uyku alışkanlıkları ve uyku düzeni gözden geçirilmesi gerekir. Bu hastalarda gündüz uyumalar engellenmelidir. Çünkü bazı hastalarda gündüz uyuma gece uyanık kalma ile huzursuzluğun artması şeklinde olabilir.

Ortamın güvenliğinin sağlanması hastanın gündüz uyanık tutulması ile ilgilidir ve hastanın düzenli olarak aynı saatte uyumasına özen gösterilmelidir. Hastanın diğer rahatsızlıkları örneğin ağrı, kullandığı ilaçlar, idrar sorunları tekrar gözden geçirilmeli ve uykuya olan etkileri incelenmelidir.

Tedavide en önemli basamak uyku hijyenini sağlamaktır. Önce yatak odasının temizliği ve düzeni önemlidir. Televizyonun yüksek sesli olması ya da radyonun gece açık olması hastanın uyku düzenini bozabilir. Çok yüksek ya da çok düşük ısı, açlık hissi hastalığın düzeni bozmaktadır.

Gece yemek, kahve, çay gibi uyarıcılardan kaçınılması gerekir. İleriki yaşlarda ilaçların yan etkileri artabileceği için ilaç kullanmadan tedavi edilmesi gerekir. Hastaların yeterince güneş ışığı ile beslenmesi uyku problemini giderici bir diğer etmendir. Hastanın gün içerisine ışıklı ortamlarda bulunması, perdelerin açık renkte olması, gündüz uyanık gece uyku halinde olması sağlanmalıdır.

Alzeimer hastalarında uykusuzluk önemli bir faktördür. Uykusuzluk problemi ortadan kalktıktan sonra hastalık daha hızlı bir şekilde iyileşme sürecine girer.

Alzheimer Hastalığı Alternatif Tedavi

Alzheimer olan bir kişi için tedavinin dayanağı, hasta için hem fiziksel hem de duygusal destek sağlayan günlük rutinlerin ve iyi bakımın düzenlenmesi ile devam eder. Emniyet ve güvenliğin artırılması için genellikle ev değişiklikleri gerekli olur.

Bakıcının da desteğe ihtiyacı vardır. Alzheimer’ın doğru teşhisi ve tedavisinin yapılabilmesi için hastalığa yenilgiyi kabul etmeyen bir tavırla yaklaşan bir pratisyen tarafından sağlanan düzenli tıbbi bakım da önemlidir.

Alzheimer olan kişiler genellikle depresif ya da kaygılı olur; uykusuzluk, kötü beslenme ve genel anlamda sağlığın iyi olmamasından şikayetçi olabilirler. Bu koşulların her biri, belli bir dereceye kadar tedavi edilebilir.

Alzheimer olan kişinin iyi beslenmesi ve egzersize devam etmesi önemlidir. Bir beslenme uzmanından tavsiye almak, sağlıklı ve kolay hazırlanabilir öğünlerin hazırlanması konusunda yararlı olabilir.

Elle yenen gıdalar tercih edilebilir. Düzenli – ve gerekirse güvenlik için denetimli – egzersiz genel sıhhate faydalı olur. Takvimler ve saatler gibi yönlendirme desteği sağlayan basit araçlar ile sakin, yapılandırılmış bir ortam anksiyeteyi azaltabilir ve güvenliği artırabilir.

Alzheimer Hastalığında Diyet ve Takviyeler

Alzheimer’ın gerçekleşme sıklığı, vatandaşları düşük yağlı ve kalorili diyetlerle beslenen ülkelerde daha azdır. Alzheimer veya demans olan hastalarda, balık açısından zengin bir diyetin zihinsel fonksiyonları iyileştirdiğine dair birkaç rapor vardır.

Esansiyel yağ asitleri ile tedavi edilen hastaların, plasebo alan hastalara göre duygudurum ve zihinsel fonksiyonlarında daha fazla düzelme görülmüştür. Hastalığı önleyici özellikleri nedeniyle, aşırıya kaçmadan kırmızı şarap içmek de Alzheimer hastaları için yararlı olabilir.

E vitamini

Araştırmalar, hastalarının kanındaki E vitamini düzeylerinin, yaş eşleştirilmeli kontrol deneklerininkinden daha düşük olduğunu göstermiştir. Orta derecede etkilenen hastalar üzerinde yapılan iki yıllık kapsamlı bir çalışma sonucunda, plasebo alan hastalara kıyasla günlük 2.000 IU E vitamini alımının hastalığın ilerlemesini önemli ölçüde geciktirdiği ortaya konmuştur.

Bu gecikme, selejilin ilacı alan hastalarda görülen gecikmeye eşdeğer olmuştur. E vitamininin hastalık başlangıcını geciktirdiği de sanılmaktadır. Ancak yüksek seviyelerde E vitamini alımı, hastanın kanama bozuklukları riskini önemli ölçüde arttırmaktadır.

ilgili yazı: E Vitamini’nin Sağlığa ve Cilde Faydaları

Tiyamin (B1 vitamini)

Tiyaminin (B1 vitamin) Alzheimer üzerindeki etkinliğini değerlendirmek amacıyla birkaç küçük araştırma gerçekleştirilmiştir. 2–3 ay boyunca günlük 3 gram alınan tiyamin, zihinsel fonksiyon ve AD değerlendirme puanlarında iyileşmeye yol açmıştır.

Ancak tiyaminin Alzheimer olan hastalar üzerinde hiçbir etki göstermediği başka çalışmalar da vardır. Yan etkileri arasında, mide bulantısı ve hazımsızlık yer alır.

ilgili yazı: B Vitamini: B Vitamini Faydaları Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?

Kobalamin (B12 Vitamini)

Her ne kadar sonuçlar tartışmalı olsa da, bazı çalışmalar alzheimer hastalarının kobalamin seviyelerinin (B12 vitamini) diğerlerine göre daha düşük olduğunu göstermiştir.

Bazı çalışmalar kobalamin takviyesinin alzheimer hastalarında hafıza ve zihinsel fonksiyonu iyileştirdiğini gösterse de, bazı çalışmalar hiçbir etki bulamamıştır.

ilgili yazı: B12 Vitamini Nedir? Eksikliği, Belirtileri ve Tedavisi

Asetil-L-karnitin

Asetil-L-karnitin yapı olarak asetil-kolin nörotransmitere benzer. Çalışmalar günlük 2 ya da 3 gram asetil-L-karnitinin özellikle de hastalığın 66 yaşından erken başladığı kişilerde AH’nin ilerleyişini yavaşlattığını göstermiştir.

Ancak, hastalığın 66 yaşından sonra başladığı kişilerde tedavi ile kötüleşme gözlenmiştir. Yan etkiler arasında iştahta artış, vücutta kötü koku ve döküntü yer alır.

DHEA

DHEA (Dehidropiandrosteron) bir steroid hormonudur. Yaşlılarda DHEA seviyelerindeki düşüş ile hastalığın gelişimi arasında bir bağlantı olabilir.

Alzheimer üzerinde DHEA’nın -eğer varsa- etkileri üzerine daha fazla araştırma yapılmalıdır. Yan etkileri arasında akne, tüylenme, sinirlilik, insomnia (uyuyamama), baş ağrısı ve menstrüel düzensizlik yer alır.

Melatonin

Melatonin, ruh halini ve uyku döngüsünü düzenleyen bir hormondur. Melatonin tedavisinin Alzheimer üzerinde etkileri bilinmemektedir ancak uyku döngülerini düzenlemede faydalı olabilir.

Olağan doz yatmadan bir ila iki saat önce 3 mg’dır. Yan etkileri arasında uyuklama, kafa karışıklığı, baş ağrısı, cinsel istekte azalma ve vücut ısısında düşüş yer alır.

ilgili yazı: Melatonin: İlaçların Bozduğu Uykuyu Düzeltebilir

Alzheimer Hastalığında Bitkiler ve Çin Tıbbı

Gingko

Ginkgo biloba ağacından elde edilen öz olan Ginkgo, AD için en yaygın kullanılan bitkisel tedavidir. Ginkgonun, AH’nın tedavisindeki etkinliğini test etmek için pek çok araştırma yapılmıştır. İncelenen doz aralığı, günlük üçe bölünmüş 120 – 160 mg’dır. Her ne kadar sonuçlar karışık olsa da, hafif ile orta düzeydeki hasta olan kişiler için etkinliğine dair kanıtlar vardır.

Yaygın olmasalar da yan etkileri arasında baş ağrısı, alerjik deri reaksiyonu ve gastrointestinal rahatsızlık yer alır. Ginkgo aynı zamanda kan pıhtılaşmasını da azaltır. Pıhtılaşma ya da trombosit bozuklukları olan kişiler ginkgo kullanımından sakınmalı ve ginkgo kullanmadan önce mutlaka bir hekime başvurmalıdır.

Fitoöstrojenler

Hormon replasman tedavisi gören Alzheimer’lı kadın hastaların, zihinsel fonksiyonları ve ruh hallerinde iyileşme olduğunu gösteren bulgulara dayanarak fitoöstrojenler AH’nin tedavisinde faydalı olabilir. Östrojen AH’ndan koruyabilir, bu nedenle fito-östrojen de aynı etkiyi yaratabilir. Fitoöstrojenler, daha çok soya ürünlerinde bulunur.

Clubmoss

Huperzin A, clubmoss’dan (Huperzia serrata) elde edilen bir bileşendir. Çalışmalar günde 0.1-0.4 mg alındığında Alzheimer olan kişilerin zihinsel fonksiyonlarını iyileştirdiğini göstermiştir. Yan etkileri arasında bulantı, kas krampları ve ishal yer alır.

Alzheimer Hastalığı ve Terapiler

Müzik terapisinin Alzheimer ile ilişkili depresyon, ajitasyon, dalgınlık, yalnızlık hissi ve hafıza kaybının tedavisinde etkili olduğu görülmüştür.

Hasta olan kişiler, sevdikleri müzikleri dinlemekten ve müzikle ilgili faaliyetlere katılmaktan fayda sağlamıştır.

Bir müzik terapi grubuna katılmak, bir konuşma grubuna katılmaya nazaran hafızayı iyileştirme ve ajitasyonu azaltmakta daha etkindir. AH’nın psikolojik belirtilerinin tedavisinde faydalı bulunan çok çeşitli tedaviler vardır. Bu tedaviler şunlardır:

Uyku döngüsü bozukluklarını iyileştirmek için ışık tedavisi
Dokunma, övgü ve şefkat gösterme yoluyla destek terapisi
Masaj ve aromaterapi yoluyla duyusal uyarı
Daha önceki ilgi alanlarına, sevilen yiyeceklere ve sevilen ortamlara uyacak faliyetler kullanan sosyo-çevresel terapiler
Olumsuz algıları azaltmak ve baş etme stratejilerini öğrenmek için bilişsel terapi
Kavrama-yönelimli psikoterapi hastanın hastalığından farkındalığını ele alır
Dans terapisi
Onaylama terapisi
Anımsama terapisi
Gerçeklik-yönelimli terapi

Hindistan Cevizi Yağı Alzheimer Hastalığı (AH)

Hindistan Cevizi Yağı Faydaları Nelerdir? Beyin, Kalp ve Eklem Sağlığı

Alzheimer hastalığı nöron ismi verilen beyin hücrelerinin hafıza alanlarında birikmiş olan fazla proteinler nedeni ile beyin hücrelerinin küçülmesi ve ölmesidir. Beyin de meydana gelen bu küçülmeler ve ölmeler nedeni ile beyin fonksiyonlarını yavaş yavaş kaybetmektedir.

AH etkisi ile hasar gören beyin hücreleri enerji üretmek için glukozu kullanamaz hale gelmektedir. Hala tam o olarak beynin glukozu neden kullanamadığı açıklanmış değildir. Ama bilinmesi gereken şey glukozun kullanılamıyor olmasıdır.

Hindistan cevizi yağı alzheimer tedavi eder mi?

Özellikle son zamanlarda artarak devam eden şekilde Hindistan cevizi yağının mucizevi bir yağ olduğu sürekli tekrarlanmaktadır.

Hindistan cevizi yağının özelliği orta zincirli trigiliserit türünde doymuş bir yağ olmasıdır. Amerikan Alzheimer birliği tarafından yapılan araştırma ve açıklamalara göre Hindistan cevizi yağının Alzheimer hastalığına yada tedavisine iyi geldiğine dair hiç bir kanıt yoktur.

Alzheimer rahatsızlığını nedeni olarak gösterilen glukozun beyin hücreleri tarafından kullanılamaması ketojenik diyet adı verilen yani nöronların glukozdan başka yakıt kaynağı kullanmaları ile azaltılmaktadır.

Ketojenik diyette karbonhidrat kısıtlanarak bunun yerine yağ alınmasıdır. Böylece nöronlar karbonhidratla alınan glukozu değil yağ ile alınan keton cisimlerini kullanacaklardır. Burada da Hindistan cevizi yağı Alzheimer hastalığı için kullanıldığında keton cisimcikleri oluşacak ve nöronlar bunu kullanacaktır. Alzheimer için Hindistan cevizi yağı önerilmesinin nedenini kısaca bu şeklide açıklayabiliriz.

Alzheimer hastalarındaki beslenme düzenine baktığımızda bu hastaların karbonhidrattan tamamen uzak durmaları hiç bir zaman mümkün değildir. Demek ki o zaman alzheimerli hastalar beyin hücrelerinde yağın etkisi ile oluşan keton cisimlerini kullanamayacaklardır.

Yapılan bir açıklamaya göre hiç bir şekilde bilimsel dayanağı olamayan Hindistan cevizi ile Alzheimer tedavi etme yöntemi neticesinde alzheimerli kişiye vereceğiniz bu yağ ile kandaki kolesterol düzeyini artırarak paralelinde kalp rahatsızlıklarına bağlı ölümler de artacaktır ve alzheimerli kişide felç inme gibi durumlarda söz konusu olabilecektir.

Alzheimer rahatsızlığında dikkat edilen en önemli konulardan biride öğrenmeyi sağlayan nörotransmitter olan, asetilkonu parçalayan enzimi artıracaktır. Alzheimer tedavisinde kullanılan ilaçlardan biride bu enzimi koruyan ve artıran bir etken madde taşımaktadır.

Alzheimer rahatsızlığında Hindistan cevizi yağı alarak bu enzimi artırmaya çalışmak bırakın hastalığı tedavi etmeyi hastalığın ilerleme sürecini hızlandırmaktan başka hiç bir işe yaramayacaktır. Ayrıca Hindistan cevizi içeriğinde ki K vitamini nedeni ile kan sulandırıcı ilaç kullanan kişilerde ilacın etkisini azaltarak felç inme gibi riskleri de beraberinde getirecektir.

Dolayısı ile şu anda Hindistan cevizinin kesinlikle Alzheimeri tedavi etme gibi bir etkisinin olduğunu net olarak ifade edebiliriz. Hastalarınıza doktorunun bilgisi dışında be şekilde tedavi yöntemi uygulamak kesinlikle çok yanlıştır.

Etiketler