Akdeniz, Ege ve Marmara Bölgeler’inde tarla ve bahçelerde yetişir. Mayıs ve haziran aylarında meyve vermektedir. Taze fasulye görünümündedir ve içinde tohumları vardır. 30 – 50 cm büyüklüğündedir. Akdeniz mutfağında kendisine yer bulan bakla yemek olarak tüketilebileceği gibi meze (fava) olarak hazırlanarak da tüketilebilmektedir.
Hem protein hem de vitamin açısından oldukça zengindir. Özellikle kırmızı et tüketmesi tavsiye edilmeyen kişiler tarafından protein açısından zengin olması bu açığın kapatılmasında etkili bir besin öğesidir. Şeker hastalarının kontrollü olarak tüketmesi ve hekimlerine danışmaları tavsiye edilmektedir. Sebzelerin kanser risklerini azalttığı uzmanlar tarafından sık sık dile getirilmektedir. Yine bakla da kanser ile mücadelede etkili rol oynayan sebzeler arasında yer almaktadır. Kanser hücrelerinin oluşmasının önüne geçmekte ve kanser ile mücadelede bağışıklık sistemini güçlendirmektedir. Bakla çok zengin mineral ve bileşenlerin yanında A, B, C ve B2 vitaminleri açısından zengindir.
Bakla’nın Sağlığa Faydaları
Böbrek ve idrar yollarının daha verimli çalışmasını sağlar.
Rahim akıntısı ve iltihabına iyi gelir.
Romatizma ve ura iyi gelmektedir.
Göz nezlesinin tedavi edilmesinde kullanılmaktadır.
Vücuttaki lekelerin giderilmesinde kullanılmaktadır.
Baklanın Böbreklere Faydaları
Böbreklerin fonksiyonlarını düzenleyerek verimli çalışmalarını destekler. Böbreklerdeki kumun atılımını kolaylaştırır. İdrar yolları enfeksiyonlarında etkili olup idrar yollarının temizlenmesine yardımcı olmaktadır. Kabızlığın giderilmesinde, hemoroidin tedavisi aşamalarında da fayda göstermektedir.
Baklanın Bağışıklık Sistemine Faydaları
Soğuk algınlığı, grip gibi hastalıklar bağışıklık sisteminin zayıf olmasından kaynaklanabilmektedir. Bu durumda en iyi çözüm ise bağışıklık sistemini güçlendiren gıdaların tüketimine ağırlık verilmesidir ki bakla da bu gıdalar arasında kendisine önemli bir yer bulmaktadır. Vitamin ve mineraller sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara yakalanma riskini azaltır. Yine üst solunum yollarını korur. Öksürüğün tedavisi ile balgam söktürücü özelliği bulunmaktadır.
Baklanın Kalp Sağlığına Faydaları
İçeriğinde bol miktarda bulunan A ve C vitaminleri kalp dostudur ve kalp sağlığının korunmasında etkili rol üstlenmektedir. Kalbin ve kalp damarlarının korunmasında, damarlardaki tıkanıklıkların giderilmesinde etkilidir. Kanın pıhtılaşmasının önüne geçen bakla çok sık tüketilmemesi gereken bir gıdadır. Kötü kolesterolü düşürerek iyi kolesterolü yükseltir bu da kalp sağlığının korunmasına yardımcı olur.
Baklanın Parkinson Hastalığına Faydaları
Günümüzde hızla yayılan ve görülme sıklığı artan parkinson hastalığı genetik olabileceği gibi nedeni henüz belirlenemeyen sebeplerden de ortaya çıkabilmektedir. Ancak yapılan araştırmalar sonucunda parkinson hastalığının önüne geçmek de mümkün olabilmekte ya da etkilerinin azaltılması mümkün olabilmektedir. Bakla içerdiği demir, fosfor ve magnezyum ile parkinson hastalığına sebep olan genlerin artmasını engellemekte bu da bu hastalığa yakalanma riskinin önüne geçmektedir. Ayrıca parkinson hastalığı ile mücadele eden kişilerin de sinir sistemlerini güçlendirerek hastalığın etkilerinin azaltılmasına yardımcı olmaktadır.
Baklanın Deri Hastalıklarına Faydaları
Sadece yenilerek değil lapa olarak da cilt hastalıklarının tedavisinde etkili olabilmektedir. Baklanın haşlanmak sureti ile hazırlanan lapası deride meydana gelen rahatsızlıkların üzerine uygulanması sonucu deri hastalılarının tedavisini hızlandırmaktadır.
Göz Sağlığını Korur
Bazı göz hastalıkları yaşlanmayla birlikte ortaya çıkar. Bünye zayıf düşmeye başladığında yetersiz mineral ve besinlerden kaynaklanan göz hastalıkları özellikle yaşlılık döneminde kişileri tehdit etmeye başlar. Bol miktarda lutein içeren bakla yaşlanma döneminde ortaya çıkması muhtemel göz hastalıklarından korur.
Kan Şekerini Düzenler
Baklanın diğer önemli bir özelliği kan şekerini sağlıklı seviyede tutmasıdır. Bunun yanında kötü kolesterolü de dengeleyerek kalp ve damar sağlığına olan faydasını arttırır. Bu özelliği aynı zamanda inme ve felç vakalarına yakalanma riskini de azaltır.
Bağırsakları Çalıştırır
Bakla genel anlamda sindirim sistemi için çok faydalı olan lifler içermektedir. Lifler ayrıca bağırsak hareketlerinin artmasını sağlar. Böylece özellikle kolon kanseri başta olmak üzere bağırsak ve sindirim sistemini tehdit eden hastalıklardan korur. Kabızlık gibi sorunları giderebilir.
Anemi Hastalığına İyi Gelir
Bakla bol miktarda demir ve kalsiyum içermektedir. Demir eksikliği anemi hastalığına neden olan en önemli nedenlerin başında geldiği için düzenli bakla tüketimi anemi hastalığına yakalanma riskini azaltır. Ayrıca bol miktarda kalsiyum içeren bakla kemik sağlığını korumaya yardımcı olmaktadır.
Anemi ile ilgili bu yazılarımız ilginizi çekebilir :
Bir kısım sağlık uzmanları baklanın etkili bir idrar söktürücü olduğunu belirtirler. Bu özelliği sayesinde idrar yolu enfeksiyonlarını giderebilir. Bu özelliği ayrıca böbrek kumlarının oluşmasına engel olabilir. Bakla cilt sağlığını koruma noktasında da önemli rol oynar. Etkili bir antioksidan olarak cilde zarar veren serbest radikallerin etkisini azaltır.
Genel anlamda böbrek sağlığına faydalı olan bakla aynı zamanda böbrek ağrılarının azalmasına yardımcı olabilmektedir. Baklanın diğer önemli özelliklerinden bir tanesi de romatizma ve siyatik romatizmaya iyi gelmesidir.
Bakla’nın Zararları
Favizm, bakladan kaynaklanan bir hastalıktır. Kısa adı, ‘G6PH’ olan bu rahatsızlık, bakla yedikten sonra alyuvarların parçalanması ile meydana gelen kansızlık hastalığıdır. Ölümlere bile neden olabilen bu hastalığın belirtileri koyu renk idrar ve gözlerin beyaz kısmında oluşan sarılıktır. Bu belirtilen oluşması durumunda vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Bakla bilinçli olarak tüketilmesi gereken bir besin maddesidir. Mümkün olduğunca hazırlandığı gün tüketilmesi önerilen bakla ertesi gün tüketildiğinde karaciğeri yorabilmektedir.
Bununla birlikte bakla 1 ile 7 yaş arasındaki çocukların da fazla tüketimi için uygun olmadığından yemek listelerinde sık sık yer verilmemesi uzmanlar tarafından önerilmektedir.
