Dengeli Beslenme Nedir? Dengeli Beslenme Önerileri

Hastalıklardan korunabilmek ve sağlıklı bir yaşam sürebilmek adına dengeli ve yeterli beslenmek, insanlar için bir ihtiyaçtan öte zorunluluktur. Beslenme planı hazırlarken tüm besin gruplarına yer vermek ise doğru beslenmenin ilk adımı olarak gösterilebilir. Peki dengeli beslenme nedir?

Tüketim kültürünün “tek tip beslenme” kavramını hayatımıza dahil ettiği bugünlerde, bu durumun sağlığa olumsuz etkilerine de şahit oluyoruz. Oysa ki insanoğlunun, doğası ve fizyolojik ihtiyaçları gereği beslenme alışkanlıklarını gıda çeşitliliği esasına uygun olarak şekillendirmesi gerekir.

Şanslıyız ki bugüne dek pek çok farklı kültüre ev sahipliği yapmış olan geleneksel Türk mutfağı, insan bedeninin ihtiyaç duyduğu alternatif gıdaları içerisinde barındıran dengeli ve zengin bir menü çeşitliliğine sahip.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayesinde hazırlanan Asırlık Tariflerle Türk Mutfağı kitabı ise hiç şüphesiz bunu kanıtlayacak ve Anadolu mutfağı lezzetlerini dünyaya tanıtacak en önemli kaynaklardan biri.

Türkiye’nin önde gelen şeflerinin vermiş olduğu tariflerle hazırlanan kitabın içerisinde, mutfaklarda atıksız bir biçimde yemek hazırlamaya yardımcı olacak tarifler ve dengeli beslenme üzerine uzman görüşleri de yer alıyor.

Türk Mutfağı Asırlık Tariflerle kitabının İstanbul’daki Cam ve Billur Müzesi’nde gerçekleştirilen tanıtımında, katılımcılara kitapta yer alan reçeteler ikram edilmiş ve kitabın Ekim ayı itibariyle satışa sunulacağı duyurulmuştu.

Sağlıklı bir yaşamın doğal ve dengeli beslenmeye dayandığı görüşünü savunan Emine Erdoğan yemek kitabı ile ilgili yaptığı açıklamada Türk Mutfağı Asırlık Tariflerle kitabının gastro-diplomasiye önemli katkıları olacağının altını çizerken Anadolu mutfağının sağlıklı beslenmeye en uygun mutfaklardan biri olduğunu da vurguluyor.

Bu anlamda bizler de Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı iş birliğinde, Kültür ve Turizm Bakanlığının desteği ile hazırlanan; Ekim ayında raflarda yerini alan kitabın okuyucularda uyandıracağı etkiyi merakla bekliyoruz.

Peki konumuza tekrar dönecek olursak, dengeli beslenme nedir? Dengeli ve yeterli beslenmek için yapılması gerekenler nelerdir? Tüm bu soruların yanıtını içeriğimizde bulabilirsiniz!

Dengeli Beslenme Nedir?

Dengeli beslenme nedir sorusu kısaca, vücudun gelişimini sağlıklı bir biçimde devam ettirebilmesi için gerekli olan tüm besin öğelerinin doğru zaman aralıklarında ve yeterli miktarda alınması olarak açıklanabilir.

Daha anne karnındayken başlayan ve yaşam boyu devam eden beslenme ihtiyacının doğru besinlerle karşılanması, insanoğlunun hem fiziksel hem de zihinsel olarak sağlıklı bir hayat sürmesi noktasında kritik rol oynuyor.

Beslenme periyodu içerisinde vücudumuzun 50’yi aşkın besin öğesine ihtiyacı olduğu düşünüldüğünde ise yalnızca beslenmenin değil, dengeli ve yeteri kadar beslenmenin aslında ne kadar önemli olduğu ortaya çıkıyor.

Besin tüketiminin vücudun ihtiyacı doğrultusunda yapılmaması yetersiz beslenmeye kapı aralarken, besin alımının yanlış zamanlarda gerçekleştirilmesi ise dengesiz beslenmeye neden oluyor.

Öte yandan dengeli beslenmenin, tek tip bir beslenme tarzından çok, zengin bir menü çeşitliliği içerisinden ihtiyaç duyulan tüm besin kaynaklarının yeterli miktarda tüketilmesi ile alakalı olduğunun da altını çizmekte fayda var.

İlk başlarda zormuş gibi görünse de dengeli ve sağlıklı beslenme, insanların hem zihinsel hem bedensel hem de psikolojik olarak kendisini çok daha iyi hissetmesine katkı sağlayarak hayat kalitelerini yükseltiyor.

Peki dengeli beslenmeyi bir yaşam tarzı haline getirme noktasında dikkate alabileceğiniz ipuçları neler? İşte olumlu etkilerini çok kısa sürede görebileceğiniz dengeli beslenme önerileri!

Dengeli Beslenmenize Yardımcı Olacak 8 Öneri

1.   Öğünlerinize Dikkat Edin

Dengeli beslenmenin temelini, gün içerisinde hiçbir öğünün atlanmadığı düzenli bir beslenme periyoduna uygun olarak hareket etmek oluşturuyor. Bu noktada yetişkin bir bireyin beslenme düzeninde 24 saat içerisinde 3 ana öğün ve 2 ara öğün yer aldığını belirtmekte fayda var.

Öğünleri çeşitli nedenlerle atlamanız veya aksatmanız, gün içinde daha sık acıkmanıza ve yanlış beslenmenize neden olurken bu durum aynı zamanda oluşturmaya çalıştırdığınız beslenme düzenini bozar. Bu anlamda öğün saatlerini birbirine yakın olacak biçimde planlamalı ve çok değil iyi ve yeteri kadar beslenmeye odaklanmalısınız.

2.   Yağ Tüketimini Sınırlandırın

Yağ tüketimi her ne kadar vücut sağlığı için gerekli olsa da yüksek yağ içeren besinlerin, çeşitli rahatsızlıklara zemin hazırladığı ve hayati tehlike oluşturduğunu söylemek mümkün. Bu nedenle eğer dengeli bir beslenme düzeni oluşturmayı hedefliyorsanız katı yağ tüketimini sonlandırmalı ve mümkünse bitkisel yağları tercih etmeye özen göstermelisiniz.

3.   Sağlıklı Gıdalar Tüketin

Dengeli beslenme konusunda dikkate almanız gereken bir diğer önemli nokta ise tükettiğiniz gıdaların niteliği. Marketlerde satılan hazır gıdalar, yağlı yiyecekler veya sağlıksız atıştırmalıklar, beslenme dengenizi sarsacağı için bunlardan uzak durmaya çalışmalısınız.

Bunun yerine sağlıklı alternatiflere yönelebilir, bu yolla vücudunuza ihtiyaç duyduğu enerjiyi en doğru şekilde kazandırabilirsiniz.

4.   Kilonuzu Koruyun

İdeal kiloya sahip olmanın sağlığınız üzerinde pek çok olumlu etkisi olduğunu söylemek yanlış olmaz. Hayat kalitenizi arttırmak ve kendinizi hem fiziksel hem de psikolojik olarak iyi hissedebilmek adına ideal kilonuza ulaşmayı en önemli önceliklerinizden biri haline getirmelisiniz.

Öte yandan eğer zaten ideal kiloda olduğunuzu düşünüyorsanız bunu korumaya yönelik bir tüketim anlayışı benimseyebilir, gerekiyorsa yeme içme alışkanlıklarınızı gözden geçirebilirsiniz.

5.   Bol Su Tüketin

Hayati fonksiyonların sağlıklı bir şekilde yerine getirilmesini sağlayan su tüketimi, dengeli ve düzenli bir beslenme rutininin olmazsa olmazlarından bir tanesi. Sağlıklı ve yetişkin bir bireyin güç içerisinde tüketmesi gereken su miktarının 2.5 ila 3 litre aralığında olduğunu düşünerek siz de gün içinde bu rakama ulaşmayı hedeflemelisiniz.

Buna ek olarak sıvı alımını çorba veya doğal ve sağlıklı ev yapımı meyve suları ile de destekleyebilirsiniz.

6.   Yemek Menüsünü Çeşitlendirin

Vücudun ihtiyaç duyduğu tüm besin grupları, taşıdıkları özellikler ile insan sağlığına olumlu yönde katkıda bulunur. Bu anlamda besinlerin her birinin bambaşka yönde fayda sağladığı düşünüldüğünde mümkün olabildiğince zengin bir beslenme rutini oluşturmanın ne kadar değerli olduğu anlaşılıyor.

Sağlıklı ve gerektiği gibi beslenmek için gün içerisinde alınan kalorinin %60’ının karbonhidratlardan, %12’sinin proteinlerden ve kalanının yağlardan oluşması gerekiyor. Bu bilgi ışığında planlayacağınız beslenme rutininde farklı besin gruplarına yer vermeyi unutmayın.

7.   Egzersiz Yapın

Sevdiğiniz bir spor dalıyla ilgilenmek ya da düzenli egzersizi yaşamınızın bir parçası haline getirmek yalnızca beden değil ruh sağlığınıza da iyi gelir. Aktif bir spor yaşamı, besin gereksinimlerini etkileyerek doğru beslenmeyi teşvik eder.

Sizlerde dengeli beslendiğiniz bir standart oluşturmak için yaşam koşullarınızı esnetmek zorunda kalmadan uyum sağlayabileceğiniz ve süreklilik arz edecek bir egzersiz planı hazırlayabilirsiniz. Yaptığınız egzersizleri doğru besinlerle destekleyerek de enerji kazanımını optimum düzeye çıkarabilirsiniz.

8.   Sağlıklı Yemekler Pişirin

Dengeli beslenmenin temelini oluşturan belki de en önemli nokta sağlıklı gıdalara yönelmek. Bu anlamda hazır gıdalar veya sağlıksız fast foodlar tüketmek yerine, taze ve sağlıklı gıdaları diyetinizde ilk sıraya koymanızı ve sofralarınızda meşhur Türk yemeklerine yer vermenizi tavsiye ederiz.

Eğer hazırladığınız yemeklerin bir süre sonra birbirini tekrarlayacağına dair endişe ediyorsanız, köklü geçmişi ile Anadolu mutfağının çok çeşitli ve sağlıklı yiyeceklere ev sahipliği yaptığını tekrar hatırlatalım.

Bu anlamda, başta Emine Erdoğan’ın himayesinde hazırlanan Türk mutfağı kitabı olmak üzere Anadolu mutfağına ait yemek tariflerini okuyucularla paylaşan çeşitli kitapları yemek yaparken her daim elinizin altında bulundurabilir, mutfağınızda birbirinden başarılı lezzetlere imza atabilirsiniz.