Melatonin: İlaçların Bozduğu Uykuyu Düzeltebilir
Sleep dergisinin Ekim 2012 sayısında yayınlanan ve Boston’da yürütülen araştırmaya göre yüksek tansiyon tedavisi için beta bloker ilaçlar kullanan insanların çoğu zaman bozulan uyku düzeni melatonin ile iyileştirilebilir.
Atenolol veya metoprolol beta bloker ilaçlarını kullanan 16 yüksek tansiyonlu erkek ve kadın üzerinde yapılan çalışmada katılımcılar 3 hafta boyunca her gece 2.5 miligram melatonin veya plasebo aldılar. Çalışmanın öncesinde ve sonrasındaki 4 günlük laboratuvar katılımında uykuları incelendi.
Araştırmanın sonucunda;
Melatonin alan katılımcılar ortalama olarak 36 dakika daha uzun uyudu, % 7.6 daha verimli uyudular ve uykuya geçiş safhasını kısalttı. İkinci evre uykusunu (derin uykuya bağlanan uyku evresi) 41 dakika uzatırken, diğer evrelerdeki uyku sürelerinde önemli bir değişiklik görülmedi.
Beta blokerler uzun süredir uyku bozukluklarıyla ilişkilendirilmektedir. Ancak şimdiye kadar melatonin takviyesinin bu ilaçları alan hastalarda etkileri üzerine klinik bir çalışma yapılmamıştı. Araştırma sonucunda takviyenin uykuyu önemli derecede iyileştirdiği görülmüştür.
Melatonin Nedir?
İnsan beyninde salgılanan ve vücudun uyku düzeninin korunmasında yardımcı olan bir tür hormondur. Sadece insan beyninde değil, aynı zamanda tüm memeli canlıların beyninde de mevcut olan bu hormon, çoğunlukla uykuya dalmada sıkıntı çeken insanların daha rahatça uyuyabilmesi için kullanılan bir gıda takviyesi olarak benimsenmiştir.
Melatonin Kullanmayı Gerektiren Durumlar Nedir? Kimler Kullanabilir?
Günümüz dünyasında insanlar genellikle düzensiz bir hayat sürmektedirler ve bu sebeple de gerek beslenme gerek ise dinlenme konusunda sıkıntılar yaşamaktadırlar.
Özellikle stresle başa çıkmakta zorlanan insanlar geceleri rahat bir uyku uyuyamamaktan şikâyetçidirler ve bunu aşmak için çeşitli yöntemler aramaktadırlar.
Uyku sorunlarını çözmek için akla gelen şeylerin başında gece yatmadan önce bir bardak sıcak süt içmek (özellikle ülkemizde) oldukça yaygın bir çözüm olarak görülmektedir.
Bunun yanı sıra bitki çayları içmek, uyumadan önce dinlendirici müzikler ya da sesler dinlemek gibi bir takım çözüm önerileri de vardır uyku sorunu çeken insanların derdine derman olabilmek için.
Yine de eğer bu tür sorunlar sizin uyku probleminize çare olmuyorsa, Melatonin maddesini kullanmayı deneyebilirsiniz.
Melatonin Faydaları Ve Zararları Nelerdir?
Melatonin insan vücudunda doğrudan salgılanan bir nöro-hormon olduğu için, bu maddenin doğrudan faydaları ve zararlarından çok, vücutta gösterdiği etkilerden bahsetmek daha doğru olacaktır.
Melatonin Kullanımının Olumlu Etkileri / Faydaları:
- Uyku düzenini sağlamada yardımcı olur
- Mide ülserlerine iyi geldiği bazı bilimsel çalışmalarca desteklenen bir görüştür.
- Tinnitus (kronik kulak çınlaması) etkilerinde azaltma sağlar.
- Jet Lag etkilerinde azalma sağlar
- Reflü belirtilerinde azalma sağlar
Melatonin’in Olumsuz Etkileri / Zararları:
- Uyku saatleri hariç kullanımlarda uyuşukluğa sebebiyet verebilir
- Aşırı doz veya uzun süreli kullanımlarda alışkanlık / bağımlılık yapabilir.
- Gün içerisinde hafif baş ağrıları, dalgınlık ve benzeri rahatsızlıklara sebebiyet verebilir.
- Garip rüyalar gördürdüğü de her ne kadar bilimsel veriye dayanan bir görüş olmasa da, kullanıcılar arasında yaygın bir görüştür.
Nasıl Ve Ne Miktarda Kullanılmalıdır?
Yatmadan birkaç saat önce alınan x miligram melatonin, kişide uyku hormonunun yeterli ölçüde salgılanamadığı durumlarda destek verici olarak uyku getirici bir araç olarak kullanılabilir.
Kullanımında dikkat edilmesi gereken başlıca hususlardan biri ise, melatonin kullandıktan sonra kişinin uykusunu kaçıracak aktivitelerde bulunmamasıdır. Bunlara örnek vermek gerekirse, uykuya dalmadan önce bir şeyler yiyip içmek, uzun süre televizyon veya parlak ışık kaynaklarına maruz kalmak (örneğin aydınlık bir odada oturmak) sayılabilir. Bu tür durumlar vücudunuzda dışarıdan aldığınız melatoninin bir işe yaramamasıyla sonuçlanabilir.
İdeal şartlar altında takviye kullanıldıktan sonra kişi kendisini uyku uyumaya hazırlayıcı ve rahatlatıcı aktivitelerde bulunmalıdır.
Not: Işık, melatonin salgılanmasını olumsuz yönde etkilemektedir, bu yüzden uykuya yatmadan önce aşırı aydınlık ortamlarda bulunmanız önerilmez.
Kullanım Önerileri:
Takviye kullanımında tavsiye edilen minimum doz 0.5 mg’dır. Piyasadaki çoğu supplement de bu dozdadır. Eğer bu dozu deneyip bir işe yaramadığını görürseniz, 2.5 hatta 5 mg’ye kadar dozajı yavaş yavaş yükseltebilirsiniz. Fakat yine de şunu belirtmek lazım ki, 0.5mg – 1mg arasındaki dozlar tavsiye edilmektedir.
Gece uyku saatinden 1 saat kadar önce kullanlan melatoninin tam etki etmesi için, gürültüsüzü, sakin ve düşük ışıklı bir odada zaman geçirmelisiniz.
Hangi Supplementlerle Beraber Kullanılabilir?
Melatonin özellikle birbirlerine ters etki yaptıkları için Kafein maddesi ile birlikte kullanılmamalıdır.
