Oksitosin Hormonu (Aşk Hormonu): Oksitosin Nedir ve Ne İşe Yarar?

Oksitosin Hormonu, primer olarak beyinde nöromodülatör görevi olan bir memeli hormonudur. Beyinde hipotalamusta sentez edilir ve arka hipofizden salınır. Oksitosin en fazla üremedeki rolü ile bilinir. Özellikle doğum esnasındaki ve doğum sonrasındaki rolü önemlidir.

Bazı uzmanlar tarafından “eğilim ve arkadaşlık hormonu” lakaplı Oksitosin Hormonu, insanların (ve diğer birçok memelinin) sosyal bağlarda, ilişki kurmakta, üremede, doğumda ve emzirmede rol oynadığı düşünülen en önemli hormonlardan biridir.

Amerikan Psikoloji Derneği’ne göre, oksitosin olumlu sosyal ilişkiler ve stresli koşullara yanıt olarak üretilen bir hormondur. Örneğin birisi stres altındayken, sosyal izolasyona maruz kaldığında veya mutsuz bir ilişkide yaşadığında, oksitosin Hormonu seviyelerinin daha yüksek olduğu bulunmuştur.

• Menopoz Belirtileri Nelerdir? Menopoz Belirtilerini Hafifletmenin Yolları

Oksitosin Nedir?

Oksitosin, peptit hormon ve nöropeptiddir, yani beyin de dahil olmak üzere organlara etki eden bir “kimyasal haberci” dir.

Oksitosin Hormonu , beyindeki hipotalamusta üretilir, genellikle “kontrol merkezi” olarak adlandırılır ve çoğunlukla hipofiz bezi tarafından salınır.

Hipotalamus, oksitosinin üretilmesi için sinyaller gönderdiğinde, oksitosin ya kan dolaşımına ya da beynin ve omuriliğin diğer kısımlarına salınır. Oksitosin reseptörlere bağlanır, başkalarına karşı nasıl hissettiğimizi ve davrandığımızı etkiler.

Erkeklerde Oksitosin

Genellikle kadınsı bir hormon olarak düşünürüz, ancak erkekler de oksitosin üretir mi?

Evet – başlangıçta sadece doğurma ve emzirme bağı nedeniyle kadınlarda bulunan bir hormon olarak kabul edilirken, şimdi hem erkeklerde hem de kadınlarda mevcut ve önemli olduğu bilinmektedir.

Örneğin, testislerde ve sperm hareketliliğinde testosteron üretimini destekleyerek erkek ve kadın üremesine yardımcı olur.

Aşk Hormonu Oksitosin: Duyguları Nasıl Etkiler?

Oksitosin Hormonuna neden “Aşk Hormonu” denir?

Sosyal bağ ve cinsel zevkin birçok yönünden sorumludur.

Kendimizi güvende, mutlu ve bağlantılı hissettiren durumlar, oksitosin, dopamin ve serotonin dahil olmak üzere birçok “iyi hormonu” serbest bırakma eğilimindedir.

Oksitosinin ayrıca endorfinle (afyon kimyasalları) benzerlikleri vardır, çünkü ağrı ve stres kaynaklarına tepki olarak vücudu yatıştırmak için daha fazla salınır.

Oksitosin Hormonu Nasıl Hissettirir?

Araştırmalar oksitosinin etkilerinin temel olarak “savaş ya da kaç” tepkisiyle bağlantılı olanların tersi olduğunu gösteriyor.

Oksitosinin daha yüksek seviyeleri, daha sakin hissetmek ve stresle başa çıkmakla bağlantılıdır.

Yeni araştırmalar, artmış oksitosinin potansiyel olarak cömertlik, affetme, güvenilirlik, sevinç ve güven duygularını da artırabileceğini düşündürmektedir.

Bizi dürüst tutarak ve başkalarına karşı olan şefkat ve empatiyi kolaylaştırarak, ilişkilerdeki sadakati ve tek eşliliği artırmaya yardımcı olduğu görünüyor.

Oksitosin Faydaları

Sosyal Bağ ve Sosyal İlişkilerin Kurulmasına Yardımcı Olur

Çalışmalar oksitosinin; pozitif, sakin, iyilik duygularıyla iyi ilişkiler sürdürmeyi, sosyal davranışları, bağları ve hatta sadakat duygusunun temelinde yer alır.

Sosyal temas, insanlarla ilişki içinde olmak oksitosin hormonunun daha çok salınmasına sebep olur.

Hormon ayrıca “olumlu geri bildirim döngüsü” üzerine çalışır. Sosyalleşmemizi sağlar, bu da üretimi daha da arttırır ve başkalarıyla ilişkiler kurmamızı sağlamaya devam eder.

Oksitosin Stresle Başa Çıkma Yetisini Artırır

Düşük stres zamanlarında da çalışmasına rağmen, oksitosinin yüksek stres zamanlarında arttığı görülmüştür.

Son zamanlarda yapılan bazı araştırmalar, zayıf sosyal ilişkileri olan kişilerin, daha iyi ilişkiler kuranlara nazaran hem oksitosin hem de stres hormonu kortizol düzeylerinin daha yüksek olduğunu bulmuştur.

Dışarıdan hormon takviyeleri uygulanması, bir tür doğal tampon görevi gören stres reaksiyonlarını hafifletmeye yardımcı olur. Stres altında olan kişilerin daha iyi sosyal bağlar kurmasını sağlayabilir.

Oksitosin ayrıca sinir sistemini doğum da dahil olmak üzere stresli durumlar karşısında kapanmasına karşı koruyabilir.

Bazı hayvan çalışmalarında, oksitosin ile tedavi edilen stresli hayvanların, tedaviden sonra depresyon, anksiyete veya kardiyak stres belirtileri göstermediği görülmüştür.

Oksitosin, başkalarından yardım isteme motivasyonunu artırarak, insanların daha fazla güvenlik, sevinç ve sevgiye yol açan fırsatlar bulmasına yardımcı olabilir.

• Dr. Ümit Aktaş: Depresyon Beyin Değil, Bağırsak Hastalığıdır
• Ketojenik Diyet: Depresyon, Anksiyete ve Şizofreni’yi Tedavi Eder Mi?
• Depresyon Tedavisi İçin Doğal Yollar: Doğa, Meditasyon, Hayvanlar

Doğumu Kolaylaştırır

Oksitosin Hormonu doğum sırasındaki doğum kasılmalarını güçlendirir ve doğumdan sonra kanamayı kontrol etmeye yardımcı olur. Ayrıca, doğumu hareket ettiren kimyasallar olan prostaglandinlerin üretimini de kolaylaştırır.

Reçeteli / sentetik formda, doğumu indüklemek (uyarmak) veya süreci hızlandırmak için kullanılabilir. En yaygın kullanılan form, doğum sırasında hastanedeki kadınlara yaygın olarak verilen ilaç Pitocin markasıdır.

• Gebelikte Egzersizin Önemi ve Faydaları
• Kegel Egzersizi: Kadınlar İçin Kegel Egzersizi Nasıl Yapılır Kılavuzu
• Kegel Egzersizi Nedir, Nasıl Yapılır? Erkek ve Kadın İçin Önemi!

Oksitosinin Yaşlılık ve Obeziteye Karşı Etkilidir

Hayvan çalışmalarına göre, yüksek oksitosin salınımı, hızlandırılmış yaşlanma belirtilerine karşı koruma ve kas hücreleri de dahil olmak üzere yaşlı doku kök hücrelerinin daha iyi rejenerasyona (Harap olmuş bir dokunun kendini yenilemesi, tamiri.) karşı koruma sağlar.

Oksitosin enjeksiyonları yaralanmaların daha çabuk iyileşmesine, kemik sağlığında iyileşmeye ve obezitenin önlenmesine yardımcı olur. Bazı hayvan çalışmaları, oksitosin uygulamasının, beynin gıda ile ilgili ödül devresini azalttığı görülmüştür.

Oksitosin Yüksekliği ve Düşüklüğü

Endokrinologlara göre, normalden yüksek ve düşük oksitosin seviyeleri kadınlar ve erkekler arasında sağlık sorunlarına neden olabilir.

• Erkekler arasında yüksek oksitosin seviyeleri prostat bezinin genişlemesine (iyi huylu prostat hiperplazisi) ve idrar sorunlarına sebep olabilir.
• Kadınlar arasında düşük oksitosin seviyeleri, doğum sancıları ve emzirmeyi zorlaştırabilir.
• Her iki cinsiyette de düşük seviyeler depresyon ve anksiyete ile bağlantılıdır, ancak oksitosin takviyelerinin kullanılması, tedaviye nasıl bir katkıda bulanacağı henüz net değildir.
• Ayrıca düşük düzeylerin otizm ve otistik spektrum bozukluklarına yol açabileceğine inanılmaktadır.

Oksitosin Hormonu Nasıl Artar?

Oksitosin Hormonu Artırmanın Doğal Yolları

• Fiziksel temas – Sarılmalar, masajlar, samimi olmak, el sıkışmak ve emzirmek, oksitosinin salınmasına neden olur.
• Uçucu yağlar – Çalışmalar, adaçayı yağı da dahil olmak üzere bazı uçucu yağların hormonları dengelemeye yardımcı olabileceğini ve aşk hormonunun üretimini teşvik edebileceğini göstermektedir.
• Göz teması kurma
• Gülme
• Hediye verme ve alma (para dahil)
• Yemeği başkasıyla paylaşmak
• Bir köpek, kedi veya başka bir evcil hayvanı sevmek
• Sevgi meditasyonu veya imgeleme yapmak
• Birine onu sevdiğini söylemek
• Sakinleştirici müzik dinlemek
• Telefonda güvendiğiniz birisiyle konuşmak
• Birisiyle yürümek veya egzersiz yapmak
• Sosyal medya da dahil olmak üzere, önem verdiğiniz kişilerin fotoğraflarına veya videolarına bakmak

Yiyeceklerde Oksitosin Var Mı?

Bu hormon gıdalarda bulunmaz, ancak iştahın düzenlenmesinde rol oynar.

Çikolata, kahve, balık, avokado ve bazı otlar gibi afrodizyak yiyecekler tüketmek ruh halinizi düzenler ve sosyal bağları artırabilir.

Oksitosin Hormonu Takviyeleri

Oksitosin Hormonu takviyelerinin ve spreylerinin davranışları ve ruh halini nasıl etkilediğini doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmasına rağmen, araştırmacılar bu hormonu dışarıdan almanın sosyal ve duygusal sorunlarla uğraşan insanlara yardımcı olabileceğini düşünüyor.

Oksitosinin yardımcı olabileceği durumlar otizm veya Asperger hastalığı, sosyal kaygı, şizofreni ve depresyonu içerir.

Bazı erken deneyler, oksitosin burun spreylerinin veya enjeksiyonlarının, bu koşullara sahip kişilerin duygusal içeriği daha iyi tanımlamasına ve sosyal bilgi işlemeyi kolaylaştırmasına yardımcı olabileceğini düşündürmektedir.

Oksitosin ağızdan alınabilir mi?

Şu anda bu hormonun oral bir takviyesi mevcut değildir.

Gastrointestinal sistemde yok edildiğinden, bunun yerine enjeksiyon veya burun spreyi ile verilir.

Oksitosin Hormonu Dozajları

Oksitosinin dozajı, verilme sebebine ve kişinin hormona verdiği yanıta bağlıdır – bu nedenle bireyseldir.

Doğum eylemini teşvik etmek için verildiğinde, İntravenöz tedavi (intravenöz tedavi ya da IV tedavi sıvı maddenin doğrudan damar yoluyla verildiği tedavidir.) ile birlikte kullanılır.

Oksitosin Hormonu infüzyon dozları 0,5 ile 1 miliunitten başlar, bazı durumlarda 6 miliunite kadar artan infüzyon dozları tipik olarak doğum sırasında kadınlara verilir.

Oksitosin Hormonu Yan Etkiler

Genel olarak, bu takviyeler uzun süreli kullanıldığında ne kadar etkili olabileceği tam olarak bilinmemektedir.

Araştırmacılar hala bu hormonun genetik ve altta yatan psikiyatrik bozukluklar gibi faktörlere bağlı olarak insanları nasıl farklı şekilde etkilediğini belirlemek için çalışmakta.

Oksitosin Hormonu seviyelerini arttırmak için takviye almanın, bireye bağlı gibi görünse de, bazı kullanıcılar arasında artan önyargı, kıskançlık ve sahtekârlık gibi yan etkilere sahip olabileceğine dair bazı kanıtlar vardır.

İntravenöz olarak verilen oksitosinin (Pitocin) sentetik versiyonu, artan ağrı, bulantı veya kusma gibi sindirim sorunları gibi yan etkilere neden olabilir.

Oksitosin Hormonu İçin Nihai Düşünceler

Oksitosin Hormonu bazen aşk veya sarılma hormonu olarak adlandırılır, çünkü oksitosin etkileri artan sosyal bağlar, cömertlik, güven, sadakat ve cinsel uyarılmayı içerir.

Bu hormonu sadece bağlanma, doğum ve emzirmeyi kolaylaştırmak için kadınlar üretmez, aynı zamanda erkekler tarafından da üretilir. Bir babanın bebeği ile olan bağını, sadakat ve tek eşlilik, empati ve bağlantıyı desteklemeye yardımcı olabilir.

Oksitosin Hormonu takviyeleri hala depresyon, anksiyete, otizm bozuklukları ve diğer zihinsel sağlık sorunları potansiyel faydaları için araştırılmaktadır.

Doğal olarak oksitosini nasıl artıracağınız aşağıda açıklanmıştır: Başkalarıyla fiziksel temas kurmak, hediyeler paylaşın veya alın, masaj yapın, anlamlı sohbetler yapın, samimi olun ve temel olarak sosyalleşme, paylaşma ve dokunmayı içeren eğlenceli her şeyi yapın.