Propolis’in Sağlığa Faydaları Nelerdir?

Çoğumuz için ”propolis” kelimesi yeni bir kelimedir. Bununla birlikte propolis, ağaç tomurcuklarından arıların topladığı reçineli bir maddedir. Bu maddenin yapışkan bir yapısı ve kahverengimsi bir rengi vardır. Arılar ağaç kabuğu ve tomurcuklarından propolisi toplarken, bunu tükürükleriyle kombine ederek reçine haline getirmektedir. Bazı propolis karışımları polen de içermektedir.

Kompozisyonu incelendiğinde ise propolis %50 reçine, %30 balmumu ve yağlar, %10 tükürük salgıları, %5 polen ve %5 diğer vitamin, mineral ve amino grup asitlerden oluşmaktadır. Bunlar aynı zamanda aktif maddeler olmak sınıflandırılmış flavonoidler denilen yüksek antioksidanlar içermektedir. Propolisi çeşitli biçimlerde bulmak mümkündür. Tabletler, kapsüller, tozlar, özler, losyonlar, merhemler, kozmetik ve kremlere dönüştürülmektedir. Sağlık gıda mağazalarda ya da marketlerde bir sürü besin takviyesi şeklinde yaygın olarak bulunmaktadır. (1)

Yaraları İyileştirir

Propolisin en değerli yönlerinden biri arıların yapımı olması nedeniyle son derece doğal bir antiseptik olmasıdır. Propolis ve özünü yaraların üzerine uygulayarak enfeksiyonların oluşmasını engelleyebilir, daha hızlı iyileşmesini sağlayabilirsiniz. İkinci olarak ise, propolisin içerdiği antioksidanlar inflamasyonu azaltmakla birlikte bu alanlardaki kan akışını hızlandırarak iyileşmeye destek olmaktadır.

Cilt Problemlerini Tedavi Eder

Benzer şekilde, böcek sokması ve teknik olmayan yaralar gibi sınıflandırılmamış diğer cilt rahatsızlıkları için bir anti-inflamatuar krem olarak da kullanılabilir. Binlerce yıldır böcek ısırıkları, döküntü ve her türlü cilt tahrişi için propolisden cilde doğrudan uygulanarak tedavi yöntemi olarak faydalanılmıştır. Akne, sedef, egzama ve vücudun diğer bölgelerindeki enfeksiyonlar için de etkili olabilmektedir.

Kan Akışını Destekler

Propoliste bulunan aktif maddelerin bazıları vücudunun çeşitli yerlerinde kan akımını ve oksijenasyonu iyileştirmeye yardımcı olabilmektedir. Böylece de dolaşım sistemi uyarmaktadır. Yaraların daha hızlı iyileşmesini ve daha sağlıklı bir metabolizmanın oluşmasını desteklemektedir. Arterler ve kan damarları aracılığıyla sağlanan kan akımı, kalp sağlığı için önemlidir. Sonuç olarak kan akımını desteklerken kan pıhtılaşması, ateroskleroz ve sonraki kalp krizi ya da inme şansını azaltacaktır. (2)

Kulak Enfeksiyonu İçin Etkilidir

Kulak enfeksiyonu her yıl milyonlarca çocuk ve yetişkini etkilemektedir. Bazen geçici işitme kaybına bile neden olabilen kulak enfeksiyonları için kullanılan propolis, sahip olduğu kafeik asit fenetil esterin bileşeni ile iç kulak iltihabını tedavi edebilmektedir.

Ağız Sağlığını Destekler

Ağız sağlığı ve genel fiziksel sağlık arasındaki bağlantı yıllardır belgelenmiştir. Uygun bir diş bakımı bu durumun en önemli parçasıdır. Florür diş bakımı için oldukça faydalıdır. Propolis ise doğal bir florür olma özelliği taşımaktadır. Bu nedenle, ağız sağlığı için oldukça etkili olabilmektedir.

Diyabete İyi Gelir

Diyabet yetişkinler ve çocuklar da dâhil milyonlarca kişiyi etkileyen bir konudur. Genellikle duruma insülin enjeksiyonları ve ilaç ilaçlar gibi ömür boyu tedavi önlemleri ile yaklaşılır. Yapılan çalışmalarda, propolisin kan şekerini yükselten enzimleri inhibe edebileceği görülmüştür. Propolisin sahip olduğu antioksidan bileşikler sayesinde kan şekerini stabilize edebilmektedir. (3)

Bağışıklık Sistemini Güçlendirir

Bağışıklık sistemini güçlendirme ve geliştirme yeteneğine sahiptir. Bu durum anti-bakteriyel ve anti-viral özellikler taşımasıyla da bağlantılıdır. Ağustos 2010 sayısında yayınlanan bir çalışmada, bilim adamları propolisin bağışıklık sistemini güçlendirdiğini bulmuştur. Sahip olduğu yüksek seviyedeki protein ve bileşikler bağışıklık sistemini düzenlemede önemli bir rol oynamaktadır. (4)

Yanıkları Tedavi Eder

İnflamasyonu azaltabildiği için yanıklar için kullanılan bir merhem haline gelmektedir. Dolaşımı artıran propolis, ayrıca etkilenen bölgeyi dezenfekte etmek için mükemmeldir. Bu durum kesinler ve yanıklar için geçerlidir.

Kanserle Mücadele Eder

Propolis sahip olduğu yoğun besin kombinasyonu nedeniyle, vücuttaki tümörü küçültmek ya da ortadan kaldırmak için son derece faydalı olabilmektedir. Kan akımını destekleyerek kanserli hücrelerin diğer organlara yayılmasını da engellemektedir. Bir anti-anjiyojenez olarak hareket eden propolis, ilk etapta kanseri önlemek için kullanılabilmektedir. Fakat aynı zamanda kemoterapi için de bir direnç geliştirebilmektedir.

Üst Solunum Yollarına İyi Gelir

Propolis solunum sistemini korumak ya da astım ve ya soğuk algınlığı belirtilerini yatıştırmak için kullanılmaktadır. Sahip olduğu antimikrobiyal özellikler onu soğuk algınlığı ve gribe karşı güçlü bir önleyici haline getirmektedir. (5)

Kemik Sağlığını Destekler

Propolis sağlıklı kemik dokusunun muhafaza edilmesine yardımcı olabilmektedir. Propoliste bulunan kafeik asit fenetil ester isimli güçlü bir bileşen osteolitik kemik hastalıklarını tersine çevirebilmektedir. Osteoporoz gibi kemik hastalıklarını propolis bastırabilmektedir. Eğer, kemik yoğunluğu kaybınız varsa ya da ailede benzeri bir hastalığın geçmişi varsa günlük olarak propolis tüketmek akıllıca bir fikir olacaktır. (6)

Siğilleri Tedavi Eder

Propolisin siğilleri tedavi edebildiği bilim adamları tarafından gözlemlenmiştir. Hastalar üzerinde yapılan çalışmalarda, 3 ay boyunca propolis kullanımının siğilleri önemli oranda azaldığı görülmüştür. (7)

Doğal Bir Antibiyotiktir

Araştırmacılar propolisin doğal bir antibiyotik olduğunu ve stafilokok dahil çeşitli bakterilere karşı mücadele edebildiğini söylemektedir. Propolisin bu özelliği izole asidik bileşiklere sahip olmasına dayandırılmaktadır.

Genital Sağlığa Yardımcı Olur

Çalışmalar ayrıca propolisin, genital herpes ve genital uçuk için çok etkili doğal bir tedavi yöntemi olabileceğini göstermiştir. Yaygın olarak kullanılan herpes reçetelerine oranla daha etkili olduğu düşünülmektedir.

Candida İle Mücadele Eder

Candida, genellikle genital ve ağız alanlarını etkilemekte olan ve aşırı maya büyümesi ile karakterize edilmiş bir mantar enfeksiyonudur. Eğer Candida tedavisinin etkinliğini artırmak istiyorsanız enfeksiyonun büyümesini devre dışı bırakmak için propolis yardımcı olabilmektedir. Diğer yandan, bağışıklık sistemini de güçlendirmektedir. (8)

Uygun şekilde ağız yoluyla alındığında ya da uygulandığında propolis güvenli olarak kabul edilmektedir. Özellikle arı veya arı ürünlerine alerjisi olan kişilerde alerjik reaksiyonlara neden olabilmektedir. Propolis içeren pastiller ise tahriş ve ağız ülserine yol açabilmektedir.

Hamilelik ve emzirme

Hamile veya emzirme dönemindeyseniz propolis tüketiminin güvenliği konusunda yeterli güvenilir bilgi yoktur. Güvenli tarafta kalmak için kullanımını önlemekte fayda vardır.

Astım

Bazı uzmanlar, propolisin kimyasallar içermesi nedeniyle astımı kötü hale getirebileceğine inanmaktadır. Eğer astımınız varsa propolis kullanmaktan kaçınmalısınız.

Kanama Durumları

Propolisin içerdiği belirli bir kimyasal kan pıhtılaşmasını yavaşlatabilmektedir. Kanama bozukluğu olan kişilerde propolis tüketimi kanama riskini artırabilmektedir.

Alerji

Arı alerjiniz varsa ya da bal, iğne yapraklılar, kavak, Peru balsamı ve salisilatlar dahil olmak üzere yan ürünlere alerjiniz varsa propolis kullanmayın.

Cerrahi

Propolisin içerdiği belirli bir kimyasal kan pıhtılaşmasını yavaşlatabilmektedir. Eğer ayarlanmış bir ameliyat tarihi varsa kanama riskini artırabileceği için propolis tüketimini en az 2 hafta önce durdurmak gerekir. (9)

Tavsiyeler

Genelde önerilen doz iki gün için 1/2 çay kaşığıdır. Propolisi ham bal ile karıştırılmış şekilde de bulabilirsiniz. Yapmanız gereken tek şey propolisi kaşıklamak ve yutmaktır.  Tadı pekmez ve bal gibi tatlı ve lezzetlidir. Ayrıca akneler için topikal olarak da uygulanabilir.

Propolisi tentür olarak da alabilirsiniz. Biraz balın içine 5 damla karıştırabilir ve yutabilirsiniz. Günde 3 kez bunu yapabilirsiniz.

Son olarak, propolisi kapsül şeklinde de tüketebilirsiniz. Bu kolay ve karışıklık içermeyen bir yöntemdir. Ancak, topikal olarak uygulamayınız. İki gün için 1-2 kapsül yeterli olacaktır. (10)