Tuz’un Sağlığa Faydaları ve Zararları
Tuz, farklı çeşide sahiptir; sofra tuzu, kaya tuzu olarak da bilinmektedir. Sodyum ve klordan oluşan ufak beyaz küp şeklindeki kristallere deniz. Bu beyaz saydam küpün %40’nı sodyum, %60’nı ise klor içermektedir. Doğal deniz suyunda bulunur, okyanusların ortalama %3.5’inin oluşturduğu düşünülmektedir.
Deniz suyunun buharlaşmasıyla birlikte su kristalleri bırakır. Deniz tuzu şeffaf kokusuz ve renksizdir. Fakat kirlilik ve minerallerin varlığından dolayı deniz tuzu bazı yerlerde kahve rengi hal alabilmektedir.
Yüksek miktarda sodyum içerir aynı şekilde az miktarda demir vardır. Bunların dışında tuzda kalsiyum, potasyum, magnezyum, çinko, bakır bulunmaktadır. Tuzun içerdiği mineraller sağlık açısından bir çok fayda sağlar.
Tuz Nasıl Elde Edilir? Tuz Çeşitleri Nelerdir?
Tuz iki şekilde elde edilir, suyun buharlaşmasıyla elde edilen çeşitleri ve madencilerin topraktan çıkardıkları çeşitler. Sofra tuzu olarak adlandırdığımız dışında farklı amaçlar için kullanılan cinsleri de vardır.
Tuz çeşitlerinden bazıları şöyledir;
İyotlu, sofralarda ve tiroid hastalıklarını tedavi etmek için kullanılan tuz çeşididir.
Kosher, ise iri taneli olurlar ve diğer tuz çeşitlerine göre daha kolay çözünürler.
Siyah tuz olarak adlandırılan ve daha çok Hindistan bölgesinde bulunun bir çeşittir.
Sel Gris tuzu ise daha çok Fransa’da bulunur.
Maldon deniz tuzu ise denizlerden ve akar sulardan elde edilir. Ayrıca yaygın olarak bilinen kaya tuzu vardır. Tuzun çeşitleri çok fazla olduğu gibi faydaları da bir o kadar fazladır.
Tuzun Sağlığa Faydaları
Tuzun faydaları arasında en başta söyleyebileceğimiz şey, kas ve sinirlere oldukça faydalı olmasıdır. Kas ve sinirler için gerekli olan besinleri sağlar. Deniz tuzundan ziyade sofra tuzu sağlık açısından daha faydalı olduğu düşünülür bu yüzden sofra tuzu daha yaygın olarak kullanılmaktadır. Şimdi tuzun faydalarını detaylı olarak inceleyelim;
Sindirime Faydaları
Deniz tuzu tükrük bezleri vücutta sindirmi salamak için tükrük bezlerini uyarır, bu uyarı hızlı sindirmi kolaylaştırır. Böylece deniz tuzu kabızlığı önleyerek sindirim sistemine katkıda bulunur ve bağırsaklar aracılığı ile küçük besin parçalarının emilimi sağlanır.
Solunum Sorunlarına Faydaları
Tuz astım, bronşit ve saman nezlesi olarak bilinen solunu yolu rahatsızlıklarına büyük ölçüde yardımcıolur. Tuz, daha kolay solunum sağlamak için balgam üretimini yavaşlatarak solunum sistemindeki enfeksiyonu inhibe eder. Bir çay kaşığı tuz aynı zamanda sinüs ve bronş tıkanıklığını açar
Diyabete Faydaları
Deniz tuzu vüctta uygun kan şekeri düzeyini korumak için yardımcı olarak insülin ihtiyacını azaltabilir. Bu özelliği sayesinde diyabet eğilimi olan bünyelere faydalıdır.
Depresyon ve Uyku Problemlerine Faydaları
Bazı kişilerde tuz eksikliği yatarken ağızdan salya akıntısına neden olur. Tuz eksikliği su sıkıntısına neden olur ve bu yüzden tükürük bezleri aşırı balgam üretir. Yatmadan önce deniz suyu tüketmek aşırı tükürük üretimini engeller. Ayrıca, deniz tuzu, böylece, serotonin ve stres ile başa çıkmak için hormonlar için melatonin üreterek gece dinlenmeyi sağlar, bu aynı zamanda depresyondan korur.
Güçlü Bağışıklık Sistemi
Deniz tuzu, anti viral özelliklere sahip dünyanın en eski antibiyotiklerindendir Bu özelliğinden dolayı anti biyotik görevi görür, lakin aynı zamanda antibiyotiklerin etkisini düşürür. Deniz tuzu, virüs, ateş, grip gibi hastalıkların tedvisinde kullanılır ve bu hastalıklara karşı bağışıklık sistemini güçlendirir.
Kilo Vermeyi Kolaylaştırır
Gerçi sofras tuzu bu konuda yararlı değildir, deniz tuzu su tutmayı önlemenin yanında sindirimi arttırarak kilo vermeyi kolaylaştırır. Daha önce de belrttiğimiz gibi deniz tuzukabızlık sorunlarını da ortadan kaldırarak kilo vermeye yardımcı olmaktadır.
Osteoporoz Sorunlarını Önler
Sağlıklı kemikler için faydalı olan tuzun yaklaşık 4/1’i kemiklerde depolanmaktadır. Su ve tuzun kemiklerde eksikiliği sodyum eksikliğine bu da kemiklerin zayıflamasına neden olur. Böylece aşırıya kaçmadan düzneli olarak su ve tuz tüketimi yapılmalıdır.
Asit Seviyesi
Kas ve sinir sistemi sağlığı için bünyede asit seviyesinin sağlıklı düzeylerde olması oldukça önemlidir. Vücutta asit seviesinin çok yüksek olması veya çok az olması bazı ciddi sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Tuz bu asit seviyesini dengeleyerek sağlığımızı korur.
Kas Spazmlarını Önler
Potasyum kaslarısağlıklı şekilde çalışması için hayati önem taşır. Deniz suyu kaslarda yaş seviyesini dengeler ve sağlıklı emilimin olışmasına katkıda bulunur. Böylece kas ağrıları, spazmlar ve kramplara engel olur.
Diş Sağlığı
Diş sağlığında önemli rol oynar. Bu özelliğinden dolayı diş macunlarında katkı maddesi olarak kullanımaktadır. Ev yapımı deniz tuzu ve kabartma tozu karıştırılmış macunu dişlerinize uygulayabilirisiniz. Bu hem dişlerin temizlenmesini salar hem de diş minelerini güçlendirir.
Tuzun Diğer Faydaları
Farlı çeşitleri olan tuzların sağlık açısından da farklı faydaları vardır. Tuzun şimdiye kadar yazdığımız faydaları dışında sağlık açısından diğer faydalarını şöyle sıralayabiliriz;
- Düşünülenin aksine doğru tüketildiğinde kalp sağlığına faydalıdır. Deniz tuzunu bir bardak su ile karıştırıp içmek kalp sağlığını korur. Kalp krizi riskini azaltır.
- Tuz cilt sağlığın afaydalıdır. Bonyo suyuna deniz suyu karıştırmak cildin temizlenmesini sağlar. Kir ve toksinlerden cildi arındırır. Bu özelliğinden dolayı banyo tuzları günümüzde giderek daha popüler hale gelmektedir.
- Deniz tuzu, banyo suyuna karıştırılarak kullanıldığında kaşıntılı cilt sorunlarını ortadan kaldırabilir.
- Egzama ve sedef hastalıklarına karşı deniz suyu etkilidir
- Deniz tuzu aynı zamanda sinüslerin boşalmasını sağlarç Denizde 3-4 merte derine dalmak sinüslerin patlamasını ve akmasını kolaylaştırır.
- Deniz tuzu genellikle akne tedavisinde de kullanılmaktadır. Bunun için yüz maskelerinde deniz tuzu yaygın olarak kullanılır.
- Kükürt ve potasyum içeren deniz suyu metabolizmaya yardımcı olur, emilimi arttırır, hücre sağlığına katkıda bulunur.
- Göz sağlığı için de faydalıdır. Gözenfeksiyonlarını tedavi eder. Göz altı şişkinliklerini ve morlukların ortadan kalkmasını sağlayabilir.
- Tuzla saçların yıkanması saç sağlığı için faydalırır. Saçların temizlenmesini sağladığı gibi köklerini güçlendirir.
- Saç suyuna tuz karıştırılması saçların yumaşamasını sağlar.
- Aşırı terlemeyi engeller, deniz tuzu bu konuda oldukça etkilidir.
- Deniz tuzu derideki gözenekleri açarak hem derinin hem de cildin nemlenmesini sağlar, buaynı zamanda kuru ciltlerde meydana gelen dökülmelere engel olur.
Bu yazımız ilginizi çekebilir: Dr. Can Çiftçi: Ne Kadar Tuz Tüketmeli ve Sağlık İçin Önemi
Kaya Tuzunun Faydaları
Şimdiye kadar tuzun ve tuz çeşitlerinin faydalarına baktık, deniz tuzu ve sofra tuzunun faydalarından bahsettik. Her ne kadar faydaları bir birine benziyor olsa da şimdi kısaca kaya tuzunun faydalarından bahsedelim;
- Kaya tuzu dpresyon ve strese karşı faydalıdır.
- Migren aprılarını giderdiği düşünülkemtedir.
- Kaya tuzu kemik erimesi hastalığına yakalam riskini azaltır.
- Gut hastalığına karşı kaya tuzu iyi gelir.
- Bazı sağlık uzmanları kaya tuzunun kanserli hücrelerin yayılmasını azalttığını savunmaktadır.
- Kaya tuzu, zihinsağlığını korur, alzheimer hastalığına yakalanma riskini azaltır.
- Astım alerjilerine karşı kaya tuzu önerilmektedir.
- Kaslarda güç kaybını gideren kaya tuzu aynı zamanda genel cilt sağlığı için faydalıdır.
Bu yazımız ilginizi çekebilir: Deniz ve Kaya Tuzunun Bilinmeyen Faydaları
Himalaya Tuzunun Faydaları
Diğer bir tuz çeşidi olan himalaya tuzunun sağlık açısından faydalarını şöyle sıralamak mümkün;
- Alerjik reaksiyonlara karşı yaygın olarak himalaya tuzu kullanılmaktadır.
- Himalaya tuzunun bir deri hastalığı olan sedefe karşı faydalı olduğu düşünülmektedir.
- Genel cilt sağlığına faydalı olan himalaya tuzu, selülit, egzaman ve ayak mantarı gibi sorunları giderebilir.
- Solunum yolları için faydalı olan himalaya tuzu, grip enfeksiyonu ve solunum yolları enfeksiyonarına karşı etkilidir.
- Metabolizmayı jimayala tuzu arttırır.
- Bağışıklık sistemini güçlendiren himalaya tuzu, hastalıklara yakalanma irskini azaltır.
- Böbreklere ve kalp ve damar sağlığına himalaya tuzu faydalıdır.
Bu yazımız ilginizi çekebilir: Himalaya Tuz Solesi Nedir ve Faydaları Nelerdir?
Tuzun Zararları
Doğru tüketildiğinde sağlık açısından oldukça faydalıdır. Fakat aşırı şekilde tuz tüketimi yapılması durumunda şu zararlara neden olabilir;
- Fazla miktarda tuz tüketimi kan basıncının artmasına neden olabilir, bu durum kalp sağlığını tehtid eder.
- Yüksek miktarda tuz tüketimi kalp sağlığı için zararlıdır.
- Fazla miktarda tuz tüketimi, kilo alma, eklem sertliği, ellerde aşırı terleme gibi sorunlara neden olabilir.
- Fazla tuz tüketimi vücutta sodyum seviyesini arttırır, bu da susuzluk sorununu arttırır. Aşırı susamadan kaynaklanan mide sorunlarıa neden olur.
- Yüksek miktarda tuz tüketimi kemik sağlığını tehtid eder, kemiklerin esnekliğini kaybetmesine neden olur.
- Yüksek miktarda tuz tüketmek, böbrek sağlığına zararlıdır.
- Aynı şekilde fazla tuz tüketmek sindirim sistemi sağlığı için zararlıdır.
- Fazla tuz tüketmek vücutta hormon dengesini bozar.
Bu yazımız ilginizi çekebilir: Tuz: Vazgeçilmez bir lezzet kaynağı mı masum görünüşlü bir zehir mi?
Tavsiyeler
Tuz tüketimi aşırıya kaçılmadığı sürece sağlıklı görünüyor, düzenli ve uygun dozlarda tüketilmesi önerilir. Özellikle cilt hastalıkları sinüzit ve migren hastalıklarına karşı aletrenatif olabilmektedir.
Kaynaklar
- Health Benefits of Salt
- 12 Reasons Why Salt is GOOD for you!
- 10 Health Benefits of Sea Salt
- Health effects of salt
- The Importance of Salt in Your Diet
- Salt and Good Health
- What Are the Benefits of Eating Sea Salt?
- Food for Thought: Is There Such a Thing as Healthy Salt?